Mohamed werd maandag overgedragen op een Britse legerbasis. De geboren Ethiopiër, die op zijn 15e naar Groot-Brittannië kwam, beweert te zijn geslagen in Pakistan en te zijn gemarteld in Marokko, voordat hij in 2004 werd overgebracht naar Guantanamo Bay.De Verenigde Staten hebben die „buitengewone uitleveringen” van gevangenen naar landen waar gemarteld wordt altijd ontkend. De Amerikanen weigeren echter te zeggen waar Mohamed is geweest voordat hij in Guantanamo werd opgesloten.

De nu 30-jarige Mohamed liet gisteren via zijn advocaten weten voorlopig niet in staat te zijn om persoonlijk de media te woord te staan. „Ik vind het nog steeds moeilijk te geloven dat ik ben ontvoerd, van het ene naar het andere land ben gesleept en op middeleeuwse wijze ben gemarteld – alles georganiseerd door de regering van de Verenigde Staten”, aldus Mohamed in een schriftelijke verklaring.

Hij zegt aandacht te willen vragen voor de gevangenen die nog steeds in Guantanamo Bay vastzitten, en voor „de duizenden andere gevangenen die elders op de wereld door de VS worden vastgehouden.”

Mohameds advocaten zeggen dat de Britse geheime dienst op de hoogte was van de marteling, maar premier Brown houdt vol dat Groot-Brittannië altijd overeenkomstig de wet heeft gehandeld.

„Voor mijzelf was het ergste moment toen ik me in Marokko realiseerde dat de mensen die mij martelden vragen en informatie toegespeeld kregen van de Britse geheime dienst. Ik had Britse agenten ontmoet in Pakistan. Ik was open tegen hen geweest. Maar dezelfde mensen van wie ik had gehoopt dat ze me zouden bevrijden, besefte ik later, hadden de kant gekozen van de mishandelaars”, zegt Mohamed in zijn verklaring.

Mohamed werd gisteren na zijn terugkeer wel ondervraagd door de Britse politie. Verder is hij geheel vrij man. „Hij heeft niets gedaan wat om een onderzoek vraagt”, aldus een woordvoerder van de politie.

Het Amerikaanse ministerie van Defensie publiceerde gisteren een rapport waarin ervoor wordt gepleit de gevangenen in het kamp Guantanamo minder te isoleren. Het rapport stelt dat de gevangenen in redelijk goede omstandigheden worden vastgehouden overeenkomstig de Conventies van Genève. Maar er moet meer contact van mens tot mens voor de gedetineerden komen, aldus admiraal Patrick Walsh, die het rapport presenteerde.

Mensenrechtenorganisaties betwisten de conclusies. Zij noemen de omstandigheden waarin de gevangenen zitten nog steeds onmenselijk. De meesten zouden ook volledig geïsoleerd zijn. Het kamp werd opgezet om buitenlandse terreurverdachten zonder aanklacht vast te houden.