In zijn rede zei Hussein echter dat omwille van het welzijn van het Iraakse volk de wapeninspecteurs vooralsnog hun gang kunnen gaan. „De basis van het besluit (om de inspecteurs toe te laten) is het Iraakse volk te beschermen in een internationale situatie waarin sommigen mogelijk zullen stellen dat we ze (de inspecteurs) geen kans hebben gegeven om de Amerikaanse beschuldigingen te weerleggen”, aldus de Iraakse dictator. „Daarom geven we ze de kans.” Wel waarschuwde Hussein dat het geduld van de Irakezen niet oneindig is.

De VS hebben volgens Witte-Huiswoordvoerder Fleischer een „gegronde reden” om te beweren dat Irak over verboden wapens beschikt. We hebben informatie van inlichtingendiensten waaruit blijkt dat Irak dergelijk materiaal heeft, aldus de zegsman.

De VN-experts, die slechts over een deel van de Amerikaanse informatie kunnen beschikken, hebben tot nu toe nog geen bewijzen gevonden dat Irak chemische, biologische of nucleaire wapens heeft.

Donderdag voerden ze geen inspecties uit omdat de islamitische wereld het einde van de vastenmaand ramadan viert. Ook vrijdag zouden de VN’ers om die reden niet in actie komen. De werkzaamheden verlopen tot nog toe vlotjes. Irak legt ze geen strobreed in de weg. Doet het land dat wel, dan volgt er volgens Washington militaire actie.

VVD-fractievoorzitter Zalm verwacht dat de Amerikanen Nederland in dat geval zullen vragen om Amerikaanse eenheden te vervangen als die ingezet worden tegen Irak. De vervanging vindt dan elders ter wereld plaats, aldus Zalm donderdag na afloop van een gesprek met de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken Grossman.

Nederland verving in het najaar van 2001 ook al Amerikaanse eenheden toen de VS begonnen met hun militaire aanval op al-Qaida en het Taliban-regime in Afghanistan. Nederlandse schepen vertrokken toen bijvoorbeeld naar het Caraïbisch gebied om daar Amerikaanse schepen te vervangen. Ook stuurde het kabinet Awacs-vliegtuigen naar de VS.

Zalm zei donderdag dat het gesprek informatief was geweest maar weinig nieuws had opgeleverd. Een concreet verzoek aan Nederland om troepen te leveren heeft Grossman niet gedaan. Volgens Zalm was de Amerikaanse onderminister zeer content met de houding van het Nederlands kabinet.

Tweede-Kamerlid Eurlings (CDA), ook aanwezig bij het gesprek, benadrukte na afloop dat de Amerikanen 51 landen hebben gevraagd of ze de VS zullen steunen bij een aanval op Irak. „Saddam Hussein weet dan dat hij niet alleen een probleem met president Bush heeft, maar met de hele wereld.” Volgens Eurlings kan een oorlog voorkomen worden door Hussein via maximale druk en de dreiging van militair ingrijpen te dwingen tot ontwapening.

De Amerikaanse troepenopbouw in de Perzische Golf gaat ondertussen onverminderd door. De regering zal de komende dagen nog eens 10.000 reservisten oproepen die mogelijk dienst moeten doen in de Golf, zo meldde The New York Times donderdag.

Waarnemend PvdA-fractievoorzitter Van Nieuwenhoven bond onderminister Grossman op het hart vooral geen overhaaste stappen te zetten. Als militair ingrijpen op enig moment ter sprake komt, moeten de VS eerst terugrapporteren aan de VN, hield Van Nieuwenhoven Grossman voor.

De Koeweitse marine heeft gisteren een Iraakse sleepboot opgebracht die de Koeweitse wateren was binnengevaren. De Koeweitse minister van Defensie heeft dat donderdag gezegd. De vier mannen aan boord zijn aangehouden en voor verhoor overgedragen aan het ministerie van Binnenlandse Zaken. Irak en Koeweit leven sinds de Iraakse inval in Koeweit in augustus 1990 op voet van oorlog met elkaar.