Lakitelek is de locatie in Hongarije waar de ChristenUnie eind vorige week een conferentie belegde met gelijkgezinde groeperingen uit een aantal huidige en toekomstige EU-lidstaten. De vergadering werd afgesloten met een gemeenschappelijk communiqué. Daaronder treffen we behalve de naam van de uit Nederland afkomstige organisatie ook die van Hungarian Democratic Forum (Hongarije), Estonian Christian Peoples Party (Estland), Partei Bilbeltreuer Christen (Duitsland) en Christian Peoples Alliance (Verenigd Koninkrijk) aan.

Deze partijen benadrukken in de tekst het belang van de bijbelse waarden in de straks uitgebreide Europese Unie. Sociale rechtvaardigheid, de onaantastbaarheid van het menselijk leven, de rol van het gezin en gelijkheid tussen landen en tussen personen noemen zij in het bijzonder als punten die in dat kader aandacht behoeven.

Zij streven ernaar in goed onderling overleg een visie te ontwikkelen op de inhoud en betekenis van de christelijke politiek binnen de EU en uiteindelijk een eigen programma op te stellen. Het platform draagt als naam Christelijke Politieke Beweging voor Europa.

R. Kuiper, directeur van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie, toont zich „zeer verheugd” over de afloop van het congres. „We hadden niet durven hopen dat we met dit resultaat zouden terugkeren”, zegt hij.

Het ligt in de bedoeling om volgend jaar september opnieuw bijeen te komen. Dan moet blijken of er inhoudelijk -ook wat betreft de opvattingen ten aanzien van een verenigd Europa- een basis is om structureel met elkaar op te trekken en daarvoor een permanente constructie in het leven te roepen.

Tot dusver werkt de ChristenUnie op Europees niveau in de eerste plaats samen met de SGP. De beide protestantse partijen opereren in het Europees Parlement (EP) als eenheid. Sinds de verkiezingen van 1999 beschikken zij over drie afgevaardigden.

De staatkundig gereformeerden hebben het document tot dusver echter niet ondertekend. In Lakitelek was geen vertegenwoordiger van het bestuur aanwezig, hoewel vanuit de ChristenUnie in persoonlijke contacten en via een e-mail daarop wel is aangedrongen. Algemeen voorzitter W. Kolijn laat weten dat er bij het bestuur in ieder geval nooit een uitnodiging op tafel heeft gelegen. De berichten uit Lakitelek kwamen voor hem als een volslagen verrassing, vertelt hij. Een miscommunicatie, zo typeren anderen de gang van zaken.

Hoe dan ook, de ChristenUnie hoopt dat de zusterpartij zich snel aansluit bij de vijf. „De SGP hoort er gewoon bij”, benadrukt Kuiper. Hij vervolgt: „We zullen de verklaring voorleggen met het verzoek samen met ons een steunpilaar te zijn voor deze beweging.”

Kolijn reageert terughoudend. „Wij hebben geen idee met welke groeperingen er ginds is gesproken. Wij willen eerst nagaan wat die precies inhouden”, luidt zijn commentaar.

Wellicht kan de nu tot stand gebrachte coalitie na de Europese verkiezingen van 2004 een afzonderlijk geheel vormen binnen het EP. „Daar hebben we nog niet over gepraat”, deelt Kuiper mee. „Laten we niet te hard van stapel lopen. Maar als de samenwerking inderdaad een hecht karakter krijgt, ontstaat er misschien zicht op zo’n groepering van bijbelgetrouwe christenen binnen het Parlement. Het hangt helemaal af van hoe de zaken zich verder ontwikkelen. En natuurlijk zullen we ook ons best doen om de steun voor de verklaring in Europa te verbreden.”

Overigens is het zeer de vraag of de betrokken partijen straks over voldoende zetels beschikken om volgens de daarvoor geldende criteria gezamenlijk te kunnen optreden in het EP, met de daaraan verbonden faciliteiten, bijvoorbeeld op het punt van de spreektijd bij een debat. Oud-europarlementariër L. van der Waal, die deel uitmaakt van de werkgroep Oost-Europa van de SGP, daarover: „De electorale verschuivingen in de landen van het vroegere Oostblok zijn soms groot. Het is daardoor moeilijk in te schatten hoe sterk deze partijen straks kwantitatief vertegenwoordigd zullen zijn.”

De SGP probeert evenals de ChristenUnie in genoemde regio contacten te leggen om met politici daar na te denken over beginselpolitiek, om hen de betekenis van bijbelse richtlijnen voor de inrichting van de samenleving te leren verstaan. Van der Waal: „We hopen dat dit werk wortel schiet en dat zij zich in de toekomst aansluiten bij ons in een combinatie in het EP.”