Eerder op de dag had Somchai gezegd dat de Thaise regering de bezetters wilde overtuigen de luchthavens vrijwillig te verlaten. Sondhi bevestigde dat hij door de premier was gebeld, maar voegde eraan toe dat de actievoerders vastbesloten zijn de regering ten val te brengen.De aanhangers van de oppositiepartij Volksalliantie voor Democratie (PAD) bestormden dinsdag het internationale vliegveld Suvarnabhumi en blokkeerden woensdagavond laat de oude luchthaven Don Muang. De premier kondigde daarna voor beide vliegvelden de noodtoestand af.

De PAD is vooral een partij van zakenlieden en aanhangers van koning Bhumibol Adulyadej. De groepering vindt dat de huidige regering veel te nauwe banden heeft met Thaksin Shinawatra, een oud-premier die twee jaar geleden door het leger werd afgezet.

De demonstranten zeggen zich voor te bereiden op een ingrijpen door de politie. Ze negeerden een oproep van de politie de blokkades bij Don Muang te beëindigen. De leider van de betogers bij de oude luchthaven zei bereid te zijn „tot de dood te vechten.” „We blijven praten, maar als het mislukt volgen andere maatregelen”, zei een politiewoordvoerder bij Don Muang. „De laatste stap zal zijn ze uiteen te drijven.”

Bij de luchthaven Suvarnabhumi hebben zich enkele honderden politieagenten verzameld. Suvarnabhumi is bezet door ongeveer 4000 betogers. Toeristen vertrokken vrijdag mondjesmaat vanaf marinevliegveld U-Tapao, 190 kilometer zuidoostelijk van Bangkok. U-Tapao heeft slechts één baan en een kleine terminal.

Door de acties zijn duizenden reizigers in Bangkok gestrand. Bij de Nederlandse ambassade in de Thaise hoofdstad hadden zich gistermiddag volgens de laatste stand van zaken ruim 340 gestrande Nederlanders gemeld. Nederlanders die langer in Thailand moeten blijven, hoeven zich geen zorgen te maken over de extra verblijfskosten. Dat geldt in elk geval voor mensen die hun reis hebben geboekt bij een organisatie die is aangesloten bij het Calamiteitenfonds. Dat zei directeur Piet Hein Debets van het Calamiteitenfonds vrijdag.

In eerste instantie is het aan de reisorganisaties om de extra verblijfskosten (hotel, maaltijden) voor te schieten. Die kunnen zich op hun beurt wenden tot het Calamiteitenfonds. De meeste touroperators participeren in het fonds, dat beschikt over een kapitaal van ongeveer 15 miljoen euro. Sinds de oprichting in 2000 keerde het fonds in totaal 7 miljoen euro uit.

De bezetting van de belangrijkste vliegvelden van Thailand heeft gevolgen voor het vliegverkeer in de wijde regio, maar ook voor de economie in het land. Dat hebben verschillende experts vrijdag gezegd.

Van de bezette vliegvelden maken normaal gesproken zo’n 100.000 passagiers per dag gebruik. Daarnaast wordt er 3 procent van het wereldwijde luchtvrachtvervoer verwerkt.

Volgens vliegmaatschappijen is de schade van de bezettingen voor luchtvaartbedrijven erg groot, maar zal de schade voor de ontwikkeling van de toeristische industrie in Thailand op langere termijn nog veel omvangrijker zijn. Toerisme-experts en economen voorspellen alleen al voor de rest van dit jaar een verliespost voor Thailand van ruim 3 miljard, ofwel 1,5 procent van het bruto nationaal product. Verwacht wordt dat 2 miljoen mensen hun reis naar Thailand zullen annuleren.

Ook het feit dat er geen goederen worden vervoerd vanaf de vliegvelden heeft grote economische gevolgen. Volgens de Thaise vereniging van handelaren in edelsteen en juwelen, verliezen de handelaren 400 miljoen euro per maand als de verscheping niet wordt hervat. Exporteurs in Thailand schatten dat ze dagelijks tot 67 miljoen euro aan handel mislopen.

De regering besloot vrijdag af te zien van het gebruik van geweld om de vliegvelden te ontruimen. Wel nam premier Somchai zijn nationale politiechef diens rang af en stelde hij de functionaris op non-actief. Volgens sommige kranten wilde de politiechef niet actief meewerken aan beëindiging van de politieke en maatschappelijke crisis in het land.

Ondanks de belofte van Somchai en zijn regering dat de vliegvelden niet met geweld ontruimd zouden worden, meldden verslaggevers vrijdag een lichte toename van het aantal troepen in de buurt van Suvarnabhumi. Zo’n 400 met knuppels en schilden gewapende politiemensen stonden buiten de terminal waar zich de bezetters ophouden. Nog eens tientallen agenten met geweren versperden de wegen naar het vliegveld. Toch zag het er niet naar uit dat een inval op het vliegveld aanstaande was. En gisteravond nog zei Somchai dat zorgen over geweld niet nodig zijn.

Ook de KLM heeft de vlucht van Amsterdam via Bangkok naar Taipei voor vandaag geannuleerd, aldus een woordvoerder vrijdag. Ook de retourvlucht morgen is geschrapt. De passagiers worden zo veel mogelijk omgeboekt, laat de KLM weten.