Door de arrogante opstelling van het Westen na beëindiging van de Koude Oorlog is er een sfeer van wantrouwen tussen Rusland en de westerse landen ontstaan, aldus Gorbatsjov. Het Westen moet dan niet vreemd opkijken als Poetin onvriendelijk overkomt in zijn huidige doen en laten. „Eerst moet een atmosfeer van vertrouwen hersteld worden", zei Gorbatsjov. Hij verweet Europa geen partner maar onderdaan van de VS te zijn.De 77–jarige Gorbatsjov krijgt de prijs vooral omdat hij in de jaren tachtig van de vorige eeuw de vuist van de Sowjet–Unie wist te veranderen in een uitgestoken hand richting Westen, aldus de stichting Euriade die de prijs jaarlijks uitreikt. Ook zijn dochter Irina (50) krijgt de prijs, wegens haar inzet voor de Gorbatsjov Foundation, die ook de dialoog tussen landen en organisaties bevordert. Irina kon niet naar Kerkrade komen maar werd vertegenwoordigd door haar dochter Anastasia, journaliste en ook actief voor de stichting van haar grootvader.

Gorbatsjov benadrukte vrijdag in Kerkrade dat zijn vaderland op weg is naar een democratisch bestel en bereid is tot verregaande samenwerking met de EU. „Het ligt niet aan Rusland dat dit niet zo goed loopt", aldus Gorbatsjov.

Hij zei dat ook de VS aan een perestroika toe zijn, en verwacht dat deze met Obama doorzet. De VS moeten dan niet langer de grote baas spelen in de wereld, maar als partner met andere landen samenwerken. „De VS leden aan een overwinnaarssyndroom, en staken ook Europa daarmee aan", aldus Gorbatsjov.