Verbannen moeders dankzij Halloween op Papoea
Amerika en Europa vierden deze week Halloween: Vaders, moeders en kinderen vermomd als geesten, duivels, lijken, heksen. Tot welk laag niveau kan een beschaving afdalen!
Terwijl hier dit duivelse feest werd gevierd, vochten negen vrouwen op Papoea voor hun leven. Ze werden deze zomer uit hun dorp verbannen omdat ze heks zouden zijn. De mensenrechtenorganisatie Asian Human Rights Commission (AHCR) riep vrijdag op tot actie om de vrouwen te redden.Salomina Tahoba (56) verzorgde deze zomer nog haar vijf kinderen. Dat viel niet mee, want als weduwe stond ze er alleen voor; haar man overleed zeven jaar geleden. Ze woonde met haar kinderen bij haar schoondochter.
Eind vorig jaar werd ze door deze vrouw ervan beschuldigd een heks te zijn. Haar schoondochter wist de dorpsbewoners daarvan te overtuigen en daarom werd Salomina deze zomer van haar kinderen gescheiden en het dorp uit gejaagd. In alle eenzaamheid probeert ze sindsdien te overleven in de jungle.
Salomina was niet de enige vrouw. Maar liefst acht andere vrouwen kregen begin juni ook het predicaat ”suranggi”, heks, opgelegd door religieuze leiders van het dorp Seya, op West-Papoea. De bewoners behoren tot de Mare, een primitieve stam van zo’n 700 mensen.
Net als Salomina werden ook deze acht vrouwen uit hun gezinnen en families weggehaald en de jungle ingedreven, ver weg van de bewoonde wereld. Onder hen was Paulina Bame (55), uit het bij Seya gelegen dorp Mosun. Ze zou bezeten zijn door geesten, en was door haar zoon naar religieuze leiders gebracht voor genezing. Paulina wist te ontsnappen en dacht in Seya een veilig heenkomen te vinden.
Een andere vrouw, Agustina Semunya werd door haar ex-echtgenoot -Herman Nauw uit Seya- ervan beschuldigd door duivelen bezeten te zijn, omdat ze bij haar schoonzus -Weheliman- had gewoond na haar scheiding. Wie Weheliman was, wist iedereen: zij was een ’duivelsvrouw’ die al in 1983 in Seya was omgebracht. Verbanning was er deze zomer ook voor de 60-jarige Kamatan Nauw, voor Oktovina Nauw -leeftijd onbekend, getrouwd en vijf kinderen-, voor Aplonya Bame, ook moeder van enkele kinderen, en voor Katarina Baru en Maksima Taa.
Het gerucht dat iemand wordt verdacht van hekserij is het eerste dat vrouwen in gevaar brengt. Zodra er iets plaatsvindt in het dorp of in de omgeving (uitbraak van een ziekte of een sterfgeval) gaan de dorpsbewoners daadwerkelijk op zoek naar een schuldige. En kijkt men allereerst naar oudere vrouwen met weinig familie. Een traditioneel ritueel moet vervolgens uitmaken of ze werkelijk behekst zijn. De geselecteerde vrouwen krijgen water met alcohol of met gif vermengd te drinken, en uit hun gedrag dat daarop volgt (ze raken dronken, krimpen ineen van maagkramp, of geven over) worden ze als heks „ontmaskerd.”
Dat overkwamen dus de negen vrouwen deze zomer. Als vervloekten leven ze in de jungle, waar ze zonder de nodige basisbehoeften de rest van hun leven moeten doorbrengen. Suranggi’s -heksen- worden ook wel ter plekke vermoord, of verminkt als straf op hun vermeende kwade praktijken.
Nog altijd leven de vrouwen in de jungle. Leden van de mensenrechtenorganisatie OYO Papoea Foundation hebben geprobeerd de inmiddels ondervoede vrouwen te bereiken, maar ze werden door dorpelingen tegengehouden.
Vrijdag riep de AHRC haar sympathisanten op om protestbrieven te schrijven naar diverse ministeries in Indonesië om in te grijpen, en de vrouwen van een wisse dood te redden.