„Serviërs dreigen Bosnië te vernietigen"
De filosofie van een multiculturele samenleving in Bosnië, zoals in 1995 afgesproken in het vredesverdrag van Dayton, is amper te verwezenlijken. De etnische Serviërs dreigen de staat te vernietigen door hun ministers en parlementariërs terug te trekken uit de centrale nationale staatsinstellingen, die dan geen besluiten meer zouden kunnen nemen.
Dit zegt Miroslav Lajcàk (45), de Hoge Vertegenwoordiger van de internationale gemeenschap in Bosnië–Herzegovina, maandag in een interview met het Duitse weekblad Der Spiegel. De Slowaakse diplomaat waarschuwt voor plannen van de EU om de inzet van de Europese vredesmacht in het Balkanland binnen afzienbare tijd te beëindigen. Brussel heeft een „vernauwde kijk op de situatie", aldus Lajcàk.Volgens ’Dayton’, dat een einde maakte aan meer dan drie jaar bloedige burgeroorlog, bestaat Bosnië uit twee landsdelen met vergaande autonomie, de Republika Srpska en de moslim–Kroatische federatie. Bij de gemeenteraadsverkiezingen eerder deze maand behaalden de nationalistische partijen van moslims, Serviërs en Kroaten opnieuw een grote overwinning.
Volgens Lajcàk is het nationalisme van de diverse bevolkingsgroepen een obstakel voor toenadering van Bosnië tot de EU. De politici willen echter niet van de nationalistische retoriek laten omdat die hen populair maakt. Milorad Dodik, de premier van Republika Srpska, klaagt: „Als ik over economische ontwikkeling praat, luistert niemand. Maar als ik roep: ’Wij zullen Republika Srpska nooit opgeven!’, applaudisseert iedereen".
Het parlement van Republika Srpska in Banja Luka stemt mogelijk binnenkort over de vraag of er een referendum moet worden gehouden over onafhankelijkheid. Lajcàk wil zo’n volksstemming niet toestaan.
Het hernieuwde separatisme van de Bosische Serviërs is ook een reactie op uitspraken van Haris Silajdzic, het moslimlid van het driekoppige presidentschap van Bosnië. Die eist opheffing van Republika Srpska omdat die zou zijn gebaseerd op genocide.