De advocaat-generaal heeft niet het laatste woord, maar het EU-Hof neemt doorgaans diens conclusie over. Volgens woordvoerders in Luxemburg en bij de Europese Commissie kan die uitspraak maanden op zich laten wachten. „Januari is uitgesloten, ergens in de loop van 2003”, zei vrijdag een woordvoerster van het hof.

Nederland riskeert bij een veroordeling een boete, maar dat is weer een zaak van de commissie in Brussel. Een lidstaat krijgt meestal eerst de tijd zijn leven te beteren. Een woordvoerster van de verantwoordelijke milieucommissaris Wallström wilde er niet op vooruitlopen zolang het hof geen einduitspraak heeft gedaan.

De Europese Commissie stapte twee jaar geleden naar de rechter, omdat het Nederlandse mestbeleid niet aan de Europese milieunormen zou voldoen. Nederland was niet de enige die de betrokken nitraatrichtlijn aan zijn laars lapt en voor het hof werd gesleept. Dat lot trof een meerderheid van de lidstaten. Frankrijk kreeg deze zomer een veroordeling aan zijn broek.

Destijds liet de commissie wel weten dat het mestplan van de toenmalige landbouwminister Brinkhorst uit december 1999 een „veelbelovende stap in de goede richting” was. De nitraatrichtlijn is bedoeld om verontreiniging van oppervlaktewater en grondwater door nitraat uit de landbouw terug te dringen en te voorkomen. Volgens die afspraken mag de mestaanvoer in zogenoemde kwetsbare gebieden - heel Nederland staat als zodanig te boek - niet uitkomen boven 170 kg nitraat per hectare landbouwgrond.