De 68-jarige Müntefering was in 2004 en 2005 ook al partijvoorzitter van de SPD. De politicus nam in november nog ontslag als minister van Arbeid en plaatsvervangend bondskanselier. Hij was in een hevige controverse verwikkeld met Beck, die een linksere koers van de SPD voorstond. Nu lost hij zijn rivaal af en keert terug in de SPD-top.Franz Müntefering was een van de architecten van het verkiezingssucces van Gerhard Schröder in 1998, die toen ’eeuwig’ kanselier Helmut Kohl afloste.

Het besluit van Beck, die in mei 2006 tot partijvoorzitter werd gekozen, kwam volkomen onverwacht. Hij zou in het geheim beraadslagingen hebben gevoerd met onder anderen SPD-minister van Buitenlandse Zaken en plaatsvervangend bondskanselier Frank-Walter Steinmeier.

Daarnaast maakte de partij bekend dat Frank-Walter Steinmeier (52) het bij de parlementsverkiezingen van 2009 als SPD-kanselierskandidaat gaat opnemen tegen bondskanselier Angela Merkel van coalitiepartner CDU/CSU. Dit nieuws was zaterdag al uitgelekt.

Steinmeier was tussen 1999 en 2005 hoofd van de staf van toenmalig bondskanselier Gerhard Schröder en een van de architecten van diens economische hervormingen. Hij was bij het grote publiek volstrekt onbekend totdat hij in 2005 benoemd werd tot minister van Buitenlandse Zaken. Sindsdien groeide hij uit tot een van de populairste politici van Duitsland. Internationaal bestaat er ook veel waardering voor Steinmeier.

Sinds november 2007 is hij in de SPD/CDU-coalitie ook plaatsvervanger van bondskanselier Angela Merkel (CDU). Steinmeier is minder geliefd bij de linkervleugel van de SPD, omdat hij de economische hervormingen fel blijft verdedigen.

Steinmeier toonde zich gisteren na afloop van een vergadering van de partijtop van de SPD in Potsdam ambitieus. „De partij heeft sterk leiderschap nodig en een sterk centrum en ik geloof dat de beslissingen van vandaag passen in die koers”, aldus Steinmeier. „We staan er beter voor dan veel mensen denken, en we zullen samen vechten op een overtuigende manier, zodat er over 365 dagen weer een sociaaldemocraat regeert.”

De SPD staat er slecht voor in de peilingen en zou diep verdeeld zijn over de vraag welke kant het op moet gaan. Beck werd het slachtoffer van de koerswijziging. Hij reageerde verbitterd op zijn gedwongen terugtreden en beschuldigde de media van een doelbewuste campagne van desinformatie rond de SPD-discussie over de kandidatuur voor het kanselierschap, die hem de kop zou hebben gekost. „Ik heb dit ambt op me genomen om mijn partij te helpen”, zei Beck. „Omdat dat niet meer mogelijk lijkt, heb ik deze consequentie getrokken.”

Müntefering was niet aanwezig in Potsdam. Hij verbleef in het weekeinde in zijn woning in Bonn en wilde geen commentaar geven op de ontwikkelingen.