De VS beschuldigen Rusland er echter van zich niet aan de gemaakte afspraken te houden. Het instellen van controleposten en bufferzones staat niet in de wapenstilstandsovereenkomst die met Georgië is gesloten, zei het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington.Uit de strategisch gelegen stad Gori reden minstens veertig Russische legervoertuig naar het noorden. Gori ligt aan de belangrijkste oost-westverbinding in Georgië, ten zuiden van Zuid-Ossetië, waar de vijandelijkheden ruim twee weken geleden uitbraken. Een verslaggever in Igoeti bevestigde dat ook daar de Russen hun controleposten en stellingen langs de hoofdweg van Gori naar Tbilisi hadden verlaten.

Niet overal hebben de Russen zich teruggetrokken. Buiten de havenstad Poti aan de Zwarte Zee groeven Russische troepen zich vrijdagochtend in bij een brug die de enige toegangsweg naar de stad vormt. Vlakbij stonden vijf vrachtauto’s, enkele pantservoertuigen en een helikopter geparkeerd. In een bos buiten de stad was een andere Russische stelling te zien. Volgens de burgemeester van Poti bemanden Russische troepen vrijdagavond twee controleposten in of bij de stad.

In Zuid-Ossetië waren de Russen duidelijk bezig voorbereidingen te treffen voor een langdurig verblijf in een bufferzone langs de grens met Georgië. De vicevoorzitter van de Russische generale staf, Anatoli Nogovitsyn, zei in de toekomst meer Georgische offensieven te verwachten in Zuid-Ossetië en Abchazië. Om de Georgiërs daarvan te weerhouden, worden aan de grens van Abchazië 2142 Russische vredeshandhavers geposteerd en aan die van Zuid-Ossetië 452, aldus Nogovitsyn.

Eduard Kokoity, de leider van de Zuid-Ossetische separatisten, liet tegenover het persbureau AP doorschemeren dat etnische Georgiërs niet terug zullen mogen keren. Dit als vergelding voor de Ossetiërs die na een eerder conflict niet terug naar Georgië mochten. Bovendien is er voor hen „niets meer over om naar terug te keren”, zei hij.

Veel verlaten dorpen van Georgiërs rond Tschinvali zijn in de nasleep van de strijd geplunderd en in brand gestoken. Achtergebleven bejaarde Georgiërs zijn in de afgelopen dagen door Russische hulpverleners geëvacueerd en naar Gori gebracht, om met familie te worden herenigd. Veel bejaarden waren blij, omdat ze dagen zonder eten of zorg hadden gezeten, maar volgens sommigen is het ook een opzet van de Russen om alle Georgiërs uit Ossetië weg te krijgen. Russische hulpverleners verklaarden dat ze bij de evacuatie gewapend escorte nodig hadden om zich te beschermen tegen Zuid-Ossetische plunderaars.

Volgens schattingen van de Verenigde Naties zijn er tijdens de gevechten 158.000 mensen op de vlucht geslagen.

Humanitaire hulpgoederen bereiken de belegerde Georgische stad Gori, maar hulpverleners en extra voorraden worden door Russische troepen nog te veel belemmerd, zo zei Henrietta Holsman Fore, het hoofd van het Amerikaanse Agentschap voor Internationale Ontwikkeling (Usaid), vrijdag. Volgens Fore konden andere hulporganisaties donderdag de stad bereiken en verliep het uitdelen van voorraden goed. Hulpverleners van Usaid hebben echter aanzienlijk meer moeite om het door Rusland beheerste gebied te bereiken. De Russen hebben een verzoek om toegang nog niet ingewilligd.