Chinese ex-leider Hua Guofeng overleden
Hua Guofeng, de opvolger van Mao Zedong als leider van de Chinese Communistische Partij, is woensdag overleden. Chinese staatsmedia hebben dit gemeld. Hua was 87.
Hua nam de macht over na de dood van Mao in september 1976, maar zijn bewind duurde slechts kort. Hij werd twee jaar later terzijde geschoven door Deng Xiaoping, die in Hua een obstakel voor zijn economische hervormingen zag.De positie van Hua kalfde onder Deng snel verder af. Hij werd in september 1980 gedwongen zijn ontslag in te dienen als premier, een functie die werd overgenomen door Zhao Ziyang, een beschermeling van Deng. Het jaar daarop zorgde Deng ervoor dat Hua zijn laatste functie, die van secretaris-generaal, overdroeg aan een andere protegé, Hu Yaobang. In tegenstelling tot eerdere zuiveringen, toen gevallen leiders naar afgelegen dorpen werden verbannen, mocht Hua van Deng lid blijven van het Centraal Comité van de partij.
De korte periode waarin Hua de macht had, werd overheerst door de onderlinge strijd tussen de Bende van Vier en gematigde leiders zoals Deng. Kort na Hua’s aantreden werd de Bende van Vier, onder wie Mao’s weduwe Jiang Qing, opgepakt. Het was het definitieve einde van Mao’s Culturele Revolutie, waar het land van 1966 tot 1976 onder gebukt ging.
Het is nooit volledig duidelijk geworden wat Hua’s rol in die jaren is geweest. Aanvankelijk werd gemeld dat hij de ondergang van de Bende van Vier had bewerkstelligd. In december 1980 werd die verdienste hem evenwel ontnomen. En toen hij in 1981 zijn laatste functie neerlegde, werd hem verweten dat hij de radicale ideeën van de Culturele Revolutie te lang had aangehangen.
Van Hua’s latere jaren is weinig bekend. Hij zou in 2001 om gezondheidsredenen zijn partijlidmaatschap hebben neergelegd, maar dit werd nimmer bevestigd.
Met de arrestatie van de Bende van Vier kwam een einde aan een roerig decennium, dat miljoenen het leven kostte, China economisch op de rand van de afgrond bracht en internationaal in een isolement stortte. Hua doorbrak het isolement en bracht in 1978 een bezoek aan Oost-Europa en het jaar daarop aan Groot-Brittannië.
Deng was in Mao’s laatste jaren in diskrediet geraakt, maar herwon in juli 1977 onder Hua zijn vorige posten. In december 1978 werd Dengs hervormingsbeleid, waarbij kleine boeren het recht op grondbezit verwierven, door de partijleiding aanvaard. Het besluit was het begin van het kapitalisme en luidde het einde in van Hua’s carrière.
Hua’s opvolgers als premier en secretaris-generaal, respectievelijk Zhao en Hu, zouden beiden nog in de jaren tachtig hun positie verliezen. Hu moest midden jaren tachtig het veld ruimen omdat hij verantwoordelijk zou zijn voor studentenprotesten, Zhao in 1989 na de protesten op het Tiananmenplein.