Buitenland

Musharraf ruimt na negen bewogen jaren het veld

Negen jaar nadat hij vanuit de lucht de macht in Pakistan had gegrepen, heeft Pervez Musharraf het presidentschap moeten neerleggen. Na negen bewogen jaren, waarin hij Pakistans lot verbond met dat van het Westen, is hij door de geschiedenis ingehaald en terzijde geschoven.

Matthew Pennington (AP)
19 August 2008 08:44Gewijzigd op 14 November 2020 06:14

Door na de aanslagen van 11 september partij te kiezen voor de VS behoedde Musharraf Pakistan ervoor als paria te worden uitgesloten door de internationale gemeenschap. Ook genereerde hij meer dan 10 miljard dollar steun voor zijn zo goed als failliete land. Maar hij haalde zich de haat op de hals van radicale moslims in Pakistan, die tussen 2002 en 2003 ten minste drie pogingen deden hem te vermoorden.Hoewel weinigen eraan twijfelen dat Musharraf voorstander was van een stabiel en religieus gematigd Pakistan, ontbrak het hem aan een democratische gezindheid. Nadat hij in 1999 de macht had afgepakt van de democratisch gekozen premier Nawaz Sharif, organiseerde hij in 2002 verkiezingen, maar pas nadat hij zichzelf via een grondwetswijziging vergaande bevoegdheden had toegekend. De belofte om zijn functie van legerleider op te zeggen, kwam hij niet na. Zijn legitimiteit als president kwam hierdoor in het geding.

Toen hij in 2007 zag aankomen dat het hooggerechtshof hem niet meer als president zou willen erkennen, ontsloeg hij opperrechter Iftikhar Mohammed Chaudhry. Toen advocaten in het hele land daartegen in opstand kwamen en het hof Chaudhry in zijn functie herstelde, riep hij de noodtoestand uit en verving hij de kritische leden van het hooggerechtshof.

Intussen maakten geestverwanten van de taliban en al-Qaida zich meester van grote delen van Pakistans Noordwestelijke Grensprovincie. Ze pleegden moordaanslagen op belangrijke politieke figuren, onder wie de naar Pakistan teruggekeerde oppositieleidster Benazir Bhutto. Musharraf kreeg het verwijt haar niet te hebben beschermd en zijn politieke tegenstanders maakten hem uit voor moordenaar.

Pas toen gaf Musharraf toe aan binnen- en buitenlandse druk om Pakistan een civiele regering terug te geven. Hij hield wel vast aan het presidentschap, maar toen de partij van Bhutto en die van Sharif in februari een overweldigende verkiezingsoverwinning behaalden, werd hij vanzelf naar de zijlijn geschoven. Gisteren besloot hij het niet op een door de twee partijen aangekondigde afzettingsprocedure te laten aankomen en maakte hij zijn aftreden bekend.

Ondanks zijn reputatie van ijzervreter en held in de strijd met India, bereikte Musharraf een doorbraak in de pogingen vrede te sluiten met het buurland. Hoewel de kern van het conflict, de kwestie Kasjmir, nog altijd niet is opgelost, heeft de dialoog die onder hem tot stand kwam de kans op het onverhoeds uitbreken van een nieuwe oorlog aanmerkelijk gereduceerd.

Musharraf werd op 11 augustus 1943 geboren in New Delhi als zoon van een diplomaat. Net als miljoenen andere moslims besloot zijn familie in 1947 naar het westen te trekken toen het Indiase subcontinent bij de onafhankelijkheid van Groot-Brittannië uiteen viel in een hindoeïstisch India en een islamitisch Pakistan. De gewelddadige opsplitsing kostte honderdduizenden mensen het leven.

Musharraf ging bij het leger, waar hij naar eigen zeggen aan de krijgsraad ontkwam door zijn dappere optreden in de tweede oorlog van Pakistan met India. Bij de commando’s klom hij op in de rangen, maar toch was hij nog relatief onbekend toen Sharif hem in 1998 boven twee andere generaals verkoos voor de post van legerleider. Een jaar later hielp hij het Pakistaanse leger in Kasjmir aan zijn eerste militaire overwinning op India sinds de oorlog van 1971.

De relatie met Sharif verzuurde toen de premier besloot de troepen die bij Kargil Indiaas grondgebied hadden ingenomen, terug te halen. Sharif maakte van Musharrafs afwezigheid gebruik om hem af te zetten en toen de legerleider uit Sri Lanka terugkeerde, weigerde hij diens vliegtuig toestemming om te landen, hoewel het nog maar weinig brandstof aan boord had. Het leger greep in en nadat hij was geland, nam Musharraf de macht over.

Sharif werd wegens kaping tot levenslang veroordeeld, maar kon die straf ontlopen door erin toe te stemmen naar Saudi-Arabië te vertrekken. Hij keerde pas vorig jaar uit ballingschap terug.

In zijn persoonlijk leven staat Musharraf bekend als een bon vivant die houdt van lekker eten, mooie kleren, traditionele Pakistaanse muziek en poëzie. Hij danst als het zo uitkomt ook graag op westerse muziek. Toen hij zich eens liet fotograferen met zijn twee honden kwam hem dat in Pakistan op kritiek te staan. Honden worden in de islam als onreine dieren beschouwd.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer