De grootste problemen tussen de twee landen uiten zich in een aantal regionale conflicten. Eén daarvan gaat om vermeende Russische steun aan de separatisten in de Georgische gebieden Abchazië en Zuid-Ossetië. Een ander betreft de vermeende Georgische steun aan guerrillastrijders in de Russische deelrepubliek Tsjetsjenië, eveneens een afvallig gebied.In maart riepen de afscheidingsbewegingen in Abchazië en Zuid-Ossetië de Verenigde Naties ertoe op hun onafhankelijkheid te erkennen. Geen enkel land bood hun die steun. Rusland, dat beide gebieden wel steunt, meent echter dat de internationale erkenning van de afvallige Servische provincie Kosovo de autoriteit van de VN heeft ondermijnd en spoort de separatisten in de afvallige Georgische gebieden alleen maar aan.

Georgië vreest daarom dat de Russische vredestroepen in Zuid-Ossetië en Abchazië eigenlijk actieve infiltranten zijn die deze gebieden onder de Russische vlag willen inlijven. Moskou uit daarentegen kritiek op het Georgisch nationalisme en meent dat Georgië een anti-Russisch beleid voert. Zo is Georgië een van de oprichters van de GUAM-landengroep (Georgië, Oekraïne, Azerbeidzjan en Moldavië), die in het leven is geroepen om Ruslands invloed in Oost-Europa te beperken.

De buurlanden zijn echter tot elkaar veroordeeld. Rusland wil zo veel mogelijk toegang tot de grondstofrijke Kaukasusregio waar Georgië ligt. Georgië leunt op zijn beurt op de meer dan 1 miljoen etnische Georgiërs in Rusland. Zij sturen grote sommen geld naar hun families in Georgië, een land met 5 miljoen inwoners.

Het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 betekende voor het volk der Ossetiërs dat zij in twee verschillende staten kwamen te wonen: Noord-Ossetië bleef bij Moskou, Zuid-Ossetië werd met de rest van Georgië onafhankelijk. De grens ligt hoog in het Kaukasusgebergte.

Zuid-Ossetië, met zo’n 70.000 inwoners, maakte zich in een burgeroorlog van 1991 tot 1992 de facto los van Georgië. Geen enkele VN-lidstaat heeft de eenzijdig uitgeroepen onafhankelijkheid van Zuid-Ossetië erkend.

De president van Zuid-Ossetië, Edoeard Kokoity, een voormalig worstelkampioen, heeft een Russisch paspoort, zo meldt de BBC. Tot woede van Georgië streeft hij naar hereniging van Noord- en Zuid-Ossetië binnen de Russische Federatie. Hij heeft nauwe banden met de leiders van de Georgische regio Abchazië aan de Zwarte Zee, die eveneens streven naar afscheiding van Georgië.

Rusland steunt het Zuid-Ossetische separatisme. Russen en Ossetiërs zijn sinds de 18e eeuw vaak bondgenoten geweest, terwijl Moskou de strijd aanbond met andere Kaukasusvolkeren.

De voornamelijk christelijke Ossetiërs spreken een taal die verwant is aan het Farsi, de Perzische taal van Iran. Naast Ossetiërs wonen er in Zuid-Ossetië ook Russen en Georgiërs. Etnische Georgiërs vormen minder dan een derde van de bevolking van Zuid-Ossetië.

Het centrale gezag van Georgië is gekant tegen de term Zuid-Ossetië. Volgens Tbilisi is het Russische Noord-Ossetië het enige echte Ossetië. Daarom gebruikt Georgië voor Zuid-Ossetië de oude naam Samatsjablo of de term Tschinvali-regio, naar de hoofdstad.

Zuid-Ossetië is bergachtig; het grootste deel van de regio ligt boven de 1000 meter.

Tussen Rusland en Georgië is het sinds begin jaren 90 wisselend goed en slecht gegaan. Onder het bewind van Edoeard Sjevardnadze kenden de twee landen ook periodes van verzoening. Georgië heeft Rusland echter altijd op afstand gehouden, terwijl het actieve toenadering heeft gezocht tot de NAVO en de grote westerse machten. Het land hoopt snel tot de NAVO te mogen toetreden.

Met de opkomst van het Georgisch nationalisme in de nadagen van de Sovjet-Unie werd het gebied Moskou al een doorn in het oog. April 1989 was daarin beslissend. Het Sovjetleger sloeg toen op bloedige wijze een onafhankelijkheidsprotest neer. Negentien mensen kwamen om het leven. Georgië heeft Moskou sinds die tijd gezien als vijand van de Georgische onafhankelijkheid.