Oekraïne: Honger was schuld Stalin
Sovjetleider Josef Stalin en diens ondergeschikten waren verantwoordelijk voor de hongersnood van 1932-1933, de Holodomor, die miljoenen mensen in de Oekraïne en daarbuiten het leven kostte. De Oekraïense regering heeft dit woensdag gezegd.
De nationale archievendienst publiceerde documenten die volgens de dienst „onomstotelijk” aantonen dat Stalin en zijn medewerkers zich met hun vijfjarenplannen schuldig maakten aan massamoord. Stalin dwong boeren in de gehele toenmalige Sovjet-Unie hun grond op te geven en zich aan te sluiten bij zogeheten kolchozen of sovchozen, boerderijen met collectief grondbezit. De campagne was speciaal in de Oekraïne, de ”broodmand van de Sovjet-Unie”, desastreus.De regering in Kiev beschuldigde Stalin wel eerder van de hongersnood, maar het was woensdag de eerste keer dat de beschuldiging met documenten werd onderbouwd. De beschuldiging zal de betrekkingen tussen de landen geen goed doen.
Moskou verzette zich eerder tegen pogingen van Oekraïense leiders, onder wie de huidige president Viktor Joesjtsjenko, om de tragedie te bestempelen tot genocide. Daarbij werd erop gewezen dat ook andere Sovjetvolkeren, zoals Russen en Kazachen, van de campagne te lijden hadden. In Rusland, de wettige opvolger van de Sovjet-Unie, bestaat bezorgdheid over mogelijke eisen voor compensatie als de hongersnood internationaal als genocide wordt erkend.
Oekraïne onderzoekt of er voldoende bewijzen zijn voor een rechtszaak om aan de hand van internationale criteria de status van de hongersnood vast te stellen. Overigens is de omvang van de sterfte onderwerp van discussie. Sommige historici geloven dat de Holodomor, letterlijk ”dood door honger”, 3,5 miljoen doden veroorzaakte. Anderen spreken van wel 10 miljoen dodelijke slachtoffers.