Leterme verloor maandag het vertrouwen van zijn eigen partij CD&V, omdat hij geen akkoord had bereikt over een beloofde grote staatshervorming. De premier bood de koning daarop zijn ontslag aan.Koning Albert II heeft drie bemiddelaars benoemd, die moeten zien hoe het overleg over staatshervorming op gang kan komen. De bemiddelaars zijn de Waalse ministers van Staat Francois–Xavier de Donnea en Raymond Langendries evenals de minister–president van de Duitstalige gemeenschap Karl–Heinz Lambertz. Opmerkelijk is dat de koning geen Vlaming heeft benoemd. De drie moeten eind deze maand verslag uitbrengen.

De koning stond onder druk om snel een besluit te nemen over de politieke crisis. Maandag is het de nationale feestdag van België. De koning moet dan een toespraak houden en met de premier een defilé afnemen.

Leterme is nog geen vier maanden premier van België. De 47–jarige Vlaming won de parlementsverkiezingen vorig jaar juni met een ongekend groot aantal voorkeursstemmen. Daarna leidde hij het land van crisis naar crisis. Zo had hij de langste kabinetsformatie ter wereld (negen maanden) nodig om een kabinet te vormen.

Zijn populariteit is enorm gekelderd. De Vlamingen zien de doorstart van Leterme niet zitten: 67 procent wil niet dat hij aanblijft als premier, zo bleek uit een opiniepeiling op de site van omroep VRT woensdag. Onder Walen is hij nooit populair geweest.

Marianne Thyssen, voorzitter van de partij van premier Yves Leterme CD&V, reageerde in de nacht van donderdag op vrijdag tevreden op de beslissing van de koning om drie bemiddelaars aan te stellen. Het besluit komt aan de eisen van de CD&V tegemoet: de Fransen zijn aan zet en er moeten garanties op tafel komen voordat de partijen weer kunnen gaan praten.

De Nieuw–Vlaamse Alliantie (N–VA), die met Letermes CD&V een samenwerkingsverband vormt maar niet in de regering zit, reageerde sceptisch op het besluit van de koning. „We stellen ons toch de vraag of dit trio erin zal slagen om binnen de veertien dagen een oplossing voor deze crisis aan te reiken", aldus de partijwoordvoerder.

De christendemocratische partij cdH reageerde opgelucht. Deze beslissing zorgt er in dit stadium voor „dat een crisis vermeden wordt en dat de regering haar werk kan voortzetten," aldus een verklaring.