„Vanaf nu sta ik ervoor open. Het is voor mij een proef in hoe je met ruimtelijke ontwikkelingen moet omgaan”, sprak Verdaas op de conferentie.WaalWeelde-West bevat plannen voor het 25 kilometer lange riviertraject tussen Gorinchem en Opijnen/Zaltbommel. Uitgangspunt is een veiliger situatie die door rivierverruiming tot stand moet komen. Betrokken partijen vinden echter dat het beter en mooier kan dan de overheid voorstelt. De geplande verlaging van de kribben langs de rivier tussen Nijmegen en Gorinchem zorgt wel voor de beoogde ruimte en de daarmee gepaard gaande veiligheid, maar leidt niet tot kwaliteitsverbetering.

Vandaar dat wetenschappers van de Radboud Universiteit Nijmegen met alternatieve plannen kwamen die enerzijds de veiligheid moeten waarborgen en anderzijds het gebied een ruimtelijke impuls geven. Daarop ontstond een platform van wetenschap, overheid, natuurinstanties en bedrijven die proberen de uiterwaarden van de Waal zo in te richten dat veiligheid en natuurwaarden gekoppeld worden aan sociaaleconomische ontwikkeling.

Gisteren werd een quickscan voor de westkant van het gebied gepresenteerd. Daarin werd duidelijk dat met de aanleg van drie hoogwatergeulen de veiligheidseisen gehaald worden en de vereiste hoeveelheid water kan worden afgevoerd. De geulen krijgen aan het begin een drempel waardoor ze alleen bij hoogwater vollopen.

Tegelijkertijd bieden ze de mogelijkheid de uiterwaarden te verfraaien. Het is de bedoeling dat langs de Waal uiteindelijk een doorgaand natuurgebied ontstaat met onder andere zandduinen en wandelpaden. Bovendien zorgen de geulen ervoor dat de kribverlaging niet nodig is. Die houden de plannenmakers van WaalWeelde in de ’achterzak’ voor de lange termijn.

Een ander onderdeel van het plan vormt de herinrichting van vijf hoogwatervrije terreinen in het gebied. Het betreft lelijke plekken langs de rivier die omgetoverd worden tot ’pareltjes’ in de uiterwaarden. Het gaat om (bedrijfs)terreinen in Opijnen, Zaltbommel, Haaften, Zuilichem en Vuren. In de meeste gevallen liggen die er nu desolaat bij. Als het aan het consortium ligt, worden die terreinen waar nodig gesaneerd, heringericht en gebruikt voor woningbouw of economische activiteiten.