Buitenland

Lula op weg naar grote verkiezingszege

De voormalige metaalarbeider Luis Inácio da Silva, beter bekend als ”Lula”, staat na drie vergeefse eerdere pogingen op het punt om te zegevieren in de Braziliaanse presidentsverkiezing. De laatste opiniepeilingen voorspellen niet minder dan 64 procent van de stemmen voor Da Silva, terwijl zijn enige opponent in de tweede en beslissende verkiezingsronde, ex-minister van Volksgezondheid José Serra, amper 26 procent mag verwachten.

Van onze correspondent
25 October 2002 20:27Gewijzigd op 13 November 2020 23:54

Alle peilingen wijzen op een denderende stembuszege voor de lijsttrekker van de Arbeiderspartij die al sinds 1989 kandidaat staat bij elke presidentsverkiezing en daarbij steevast op de tweede plaats eindigde. Het gezegde ”de aanhouder wint” is de kiezers van Brazilië niet vreemd. Tijdens de campagne oogstte Da Silva vooral bewondering voor zijn doorzettingsvermogen. Een groeiend aantal Brazilianen vindt dat Da Silva thans een kans moet krijgen om zijn ideeën in de praktijk te brengen. De natie maakt er geen geheim van de lijsttrekker van de Arbeiderspartij van harte een verblijf van vier jaar in het futuristische Planalto paleis te gunnen.

In het tweede deel van de verkiezingscampagne bleek dat Da Silva en zijn naaste politieke medestanders zich er terdege van bewust zijn hun geweldige populariteit te ontlenen aan de zucht van tientallen miljoenen Brazilianen naar een meer rechtvaardige en veiligere samenleving. Tijdens een campagnebijeenkomst in de stad Fortaleza verzekerde Da Silva niet te zullen vergeten dat miljoenen mensen op hem vertrouwen om voorzichtig om te gaan met de beperkte welvaart die het land kent.

De politieke strategen van de Arbeiderspartij weten dat hun kandidaat zijn komende overwinning niet alleen te danken heeft aan de allerarmsten, verdrukten en achtergestelden van het land -met andere woorden: de traditionele achterban van de partij- maar ook aan de omvangrijke Braziliaanse middenklasse, die bij vorige stemmingen nog naar rechts neigde, maar dit keer Da Silva kiest vanwege de wassende teleurstelling over het uitblijven van de hervormingen die nodig zijn om de economie van Brazilië weer te laten groeien.

De vooral onder buitenlandse beleggers en investeerders levende angsten omtrent eventuele bestuurlijke misdragingen en wanprestaties van een linkse president zijn wellicht ongegrond. Da Silva en de meeste andere voormannen van de Arbeiderspartij hebben hun wilde haren goeddeels verloren en lijken een oprechte ideologische ommekeer te hebben ondergaan. Niet langer wensen zij de staat een prominente, zo niet dominerende, rol te geven in het economische leven. De destijds bekritiseerde privatisering van openbare nutsbedrijven wil Da Silva respecteren. Drie jaar terug was de Arbeiderspartij nog van zins deze ’uitverkoop van de kroonjuwelen’ ongedaan te maken.

Zelfs het eertijds zo verfoeide Internationale Monetaire Fonds (IMF) is van afgrijselijke boeman tot welkome hulpverlener gemaakt. Da Silva zei dat hij dadelijk als president niet alleen de bestaande overeenkomsten met het IMF stipt zal naleven, maar beloofde zelfs nog een stapje verder te gaan door een begrotingsoverschot te bewerkstelligen die groter is dan het fonds wenst.

De meeste Braziliaanse zakenlui en industriëlen zijn er inmiddels van overtuigd dat er met een regering-Da Silva goed zal blijken samen te werken. De huidige minister van Financiën Pedro Malan, een lieveling van Braziliës geldschieters, verklaarde dat de beleidsvoornemens van de Arbeiderspartij niet indruisen tegen de richtlijnen die het IMF aanreikt. Minister Malan wees er tevens op dat de volgende regering een economie erft die reeds aan de beterende hand is. Hoewel Brazilië de komende tijd aan zware schuld- en renteverplichtingen moet voldoen, en sommige waarnemers zelfs een door geldtekort gedwongen betalingsstop voorspellen, liet de centrale bank in Brasília gisteren niet zonder ondertonen van triomf, weten dat de betalingsbalans in september een overschotrecord produceerde van liefst 1,2 miljard dollar (euro). Dit bedrag is het verschil tussen alle valuta uitgaven van de natie, en de genoten deviezeninkomsten.

Wat de gewone man van president Da Silva verwacht is dat de regering nu eens serieus werk maakt van de kwalen die het land al zo lang plagen. Door alle aandacht van de afgelopen jaren voor het voldoen van schuldverplichtingen en het paaien van buitenlandse investeerders, bestaat de indruk dat minder spectaculaire aangelegenheden als onderwijs, misdaadbestrijding, volksgezondheid en armoedebestrijding in het geding zijn gekomen.

Ondanks zijn status als achtste wereldeconomie en kandidaat voor een vaste zetel in de VN-veiligheidsraad, blijft Brazilië een vrij arm land waar zeker 50 miljoen mensen veroordeeld zijn tot de bedelstaf, terwijl een piepkleine elite mag genieten van een soms zelfs schandalig rijk bestaan dat gezien de haast oogverblindende contrasten vaak grenst aan het obscene.

Da Silva stelt niet langer voor om de rijken domweg te ontdoen van hun miljoenen, maar wil er wel op toezien dat toekomstige economische groei exclusief ten goede komt aan de minstbedeelden. Voorts is de Arbeiderspartij van zins om erop toe te zien dat de meer welgestelde Brazilianen netjes en tijdig voldoen aan hun fiscale verplichtingen. Nu is het nog zo dat alleen de middenklasse belasting betaalt omdat de rijken met hun vele vriendjes in hoge kringen op allerlei manieren -legaal en illegaal- kunnen ontsnappen aan hun fiscale verplichtingen. Die aanstootgevende vriendjespolitiek, een oud kenmerk van het land, zal in elk geval wel veranderen, en meteen zelfs, wanneer dadelijk op nieuwjaarsdag een regering-Da Silva aantreedt. De Arbeiderspartij staat hiermee dus niet zozeer voor een revolutie als wel voor een meer verantwoorde toepassing van het huidige bestel.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer