„Aftreden Olmert zou vredesoverleg vertragen”
Na een periode van acht jaar hebben Israël en Syrië vorige maand hun vredesbesprekingen hervat. Beide landen sloten begin deze week de tweede onderhandelingsronde af in Turkije. Een snel vervolg van de besprekingen hangt voor een groot deel af van het aanblijven van de Israëlische premier Ehud Olmert, zegt Syriëspecialist dr. Eyal Zisser.
Binnenlandse problemen en verdenkingen van corruptie hebben de druk op Olmert om af te treden vergroot. „Als dat gebeurt, lopen de vredesbesprekingen grote vertraging op”, denkt Zisser, die als directeur is verbonden aan het Moshe Dayan Center for Middle-Eastern and African Studies van de universiteit van Tel Aviv. „Het wachten is dan op een nieuwe regering, en dat kan wel even duren.”Israël en Syrië startten eind mei indirecte vredesbesprekingen onder leiding van Turkije. Belangrijkste inzet vormt de door Israël bezette Golanhoogvlakte. Olmert zou bereid zijn het gebied aan Syrië terug te geven in ruil voor vrede.
„Beide partijen zijn gebaat bij een akkoord”, zegt Zisser. Israël hoopt dat met een eventuele teruggave van de Golan Syrië de steun aan Hezbollah en Hamas zal staken en afstand neemt van Iran. Voor Syrië kan vrede een verbetering van zijn economische situatie betekenen.
In de Israëlische publieke opinie overheerst de scepsis. Zisser: „De bevolking twijfelt aan de werkelijke intenties van Syrië. Ze zijn niet blij met de huidige diplomatieke koers. Er is weinig vertrouwen in de goede bedoelingen van de Syrische president Bashar al-Assad. Bovendien zien velen in de besprekingen een poging van Olmert om de aandacht van zijn smeergeldaffaire af te leiden.”
Ook Syrië zou er veel aan gelegen zijn de internationale druk vanwege het onderzoek naar de moord op de voormalige Libanese premier Hariri te verlichten.
Ondanks dat eerdere besprekingen op niets uitliepen, wil Zisser het overleg een kans geven. „Je kunt gegronde redenen hebben de Syrische bedoelingen in twijfel te trekken”, zegt hij. „Maar wat heeft het voor zin daarover te blijven twisten?”
„In tegenstelling tot Hezbollah en Hamas heeft Syrië Israël wél erkend. Je moet toch afgaan op hoe het land zich over potentiële vrede uitspreekt.”
Vooralsnog zijn beide landen positief over het indirecte overleg. Mogelijk ontmoeten al-Assad en zijn Israëlische ambtgenoot Shimon Peres elkaar volgende maand in Parijs, waar op 13 juli de nieuwe unie van landen aan de Middellandse Zee zal worden opgericht.