Het rapport is gebaseerd op medisch en psychologisch onderzoek van een aantal oud-gevangenen die hebben vastgezeten in Afghanistan, Irak of op de basis Guantanamo Bay in Cuba.Daarbij is komen vast te staan „dat gevangenen onder meer werden geslagen, elektrische schokken kregen toegediend, seksueel werden misbruikt of vernederd, werden geïntimideerd en werden bedreigd met honden. Praktijken waarbij in een aantal gevallen doden vielen.”

„De verantwoordelijkheid voor deze oorlogsmisdaden dragen in de eerste plaats diegenen die de systematische toepassing van dit martelsysteem goedkeurden”, aldus het rapport.

Artsen voor Mensenrechten laat er geen twijfel over bestaan wie dat zijn: Amerikaanse ”commander in chief” (opperbevelhebber), oftewel president George Bush en diens naaste medewerkers. Zij dienen zich volgens de organisatie „voor de rechter te verantwoorden voor hun wanbeleid.”

Het rapport van de organisatie werd geschreven door de gepensioneerde generaal Antonio Taguba. Die onderzocht in 2004 voor Defensie wat er was misgegaan in Abu Ghraib bij Bagdad en in andere beruchte gevangenissen. Hij schreef daar toen al een zeer kritisch rapport over.

President Bush en zijn medewerkers deden de reeks schandalen af als misdragingen van een paar individuen. Maar het onderzoek van Artsen voor Mensenrechten duidt op het systematisch mishandelen van gevangenen. Het praktische onderzoek van deze organisatie wordt ondersteund door uitgebreid onderzoek van de krantengroep McClatchy, die tot dezelfde conclusie komt.

McClatchy heeft bovendien ontdekt dat vijf topjuristen in Washington (DC) de juridische basis legden voor een wetteloze opvang en behandeling van terreurverdachten. Een behandeling die in de afgelopen jaren al driemaal door het hooggerechtshof is gekritiseerd.

Witte Huisadviseur en later minister van Justitie Alberto Gonzales, defensiejurist William Haynes, adviseur John Yoo van justitie, Gonzales’ plaatsvervanger Timothy Flanigan en adviseur David Addington van vicepresident Cheney „onderzochten in het geheim systematisch alle wetten en verdragen die mishandeling van gevangenen verbood en herinterpreteerden deze wetten via geheime memo’s waardoor systematische mishandeling van gevangenen juridisch aanvaardbaar werd. Het protest van een groep juristen van het ministerie van Defensie tegen deze herinterpretatie werd genegeerd”, aldus McClatchy.

McClatchy is niet de enige organisatie die aan het graven is. ABC-News heeft documenten gevonden waaruit blijkt dat de toenmalige minister van Defensie, Rumsfeld, discussies heeft bijgewoond waarin „nieuwe verhoormethoden” tot in detail werden besproken. Rumsfeld, Cheney, de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken, Powell, en Nationaal Veiligheidsadviseur (later opvolger van Powell) Rice adviseerden president Bush over de harde ondervragingstechnieken die in geheime gevangenissen in het buitenland ook uitgebreid door de CIA werden gebruikt. Praktijken die nationaal en internationaal worden gekwalificeerd als marteling.

De defensiecommissie van de Amerikaanse Senaat onderzoekt momenteel de verantwoordelijkheid van de regering-Bush voor alle wanpraktijken die tot nu toe aan het licht zijn gekomen. „Het is inmiddels wel duidelijk dat het verhaal van het Witte Huis dat slechts een paar onverantwoordelijke individuen zich hebben misdragen niet klopt. Wij moeten ervoor zorgen dat diegenen die wérkelijk verantwoordelijk zijn voor dit wanbeleid ter verantwoording worden geroepen”, aldus senator Carl Levin, voorzitter van de defensiecommissie gisteren.