Alleen vliegers in Gaza zijn vrij
De 13-jarige Mahmoud Abu Teior herkent de vlieger van Abdullah, hoog in de lucht boven het niemandsland tussen Gaza en Egypte. Abdullah zelf heeft hij nooit gezien, want die staat aan de andere kant van de stalen scheidingsmuur die de Israëli’s hebben gebouwd om Gaza af te sluiten. Vliegerwedstrijden brengen jongetjes aan beide kanten van de grens bij elkaar.
Vakantie. Een zee van tijd voor 13-jarigen aan beide kanten van de grens tussen Gaza en Egypte. Hoewel ze elkaar niet kennen, communiceren ze met hun zelfgebouwde vliegers.Wat nu de grens is, was altijd al Mahmouds speelterrein. Hier stond ooit het huis van zijn ouders, voor het werd afgebroken om plaats te maken voor een stuk niemandsland, de ”Philadelphia Corridor”. „Ik kom altijd hiernaartoe, omdat hier ons huis was”, zegt Mahmoud.
De meeste kinderen zijn hier ’thuis’ en spelen waar ooit Block O, Block J, Yebna of de al-Salamwijk waren. Meer dan 2400 huizen werden afgebroken toen Israël in 2005 de Gazastrook verliet. Zeker 16.800 mensen verloren hun huis en kwamen in een vluchtelingenkamp terecht.
Er kwam een scheidingsmuur en nu kunnen alleen vliegers nog de grens over. De vliegers uit Gaza haal je er zelfs in de lucht zo uit. Ze zijn gemaakt van krantenpapier en plasticzakjes, omdat goed papier en lijn schaars zijn in Gaza. Uiteraard ontbreken ook enkele uitstekende doornen niet voor de luchtgevechten die de jongens onder elkaar houden.
Ook de 12-jarige Khalid Zanoun staat op de plaats waar ooit zijn huis stond. Een gewiekste Egyptische vliegeraar is erin geslaagd Khalids touw door te vliegen en zijn vlieger verdwijnt in de verte. „Hij is weggelopen”, roept Khalid, de vuisten gebald. Maar algauw is hij weer aan het stralen en bouwt hij een nieuwe vlieger om zich te meten met zijn onzichtbare vriendjes aan de andere kant.
De kinderen kunnen elkaar wel horen en vroeger klommen ze wel eens op de afsluiting om te zien hoe hun speelkameraadjes eruitzagen. „Dat gaat nu niet meer”, zegt Khalid. „De Egyptische grenswachters en de wachters van Hamas aan onze kant jagen ons weg.” Af en toe wagen ze het er toch op, gewoon om de grenswachters te jennen.
De andere kant lijkt een veel betere wereld. De Egyptische jongens hebben niet alleen betere vliegers, ze hebben ook schoenen. In Gaza lopen de meeste kinderen blootsvoets op de hete bodem. De Israëlische blokkade heeft van schoenen in Gaza voor de meeste families een onbetaalbare luxe gemaakt.
Mahmud heeft vier broers die in Egypte werken als dagloner. Zelf wil hij er ook naartoe, maar dan als ingenieur. „Ik ben er ooit geweest in januari, toen de grens enkele dagen open was. Heerlijk was dat.”
Alleen heeft Mahmuds familie niet genoeg geld om hem naar de universiteit te sturen. Zijn familie werd in 1948 verjaagd toen Israël werd opgericht en sinds 2005 zitten ze opnieuw in een vluchtelingenkamp. Het Hulpfonds van de Verenigde Naties (UNRWA) bouwt nieuwe huizen voor de families en organiseert zomerkampen voor de kinderen. Maar het is moeilijk om een kwart miljoen kinderen in Gaza bezig te houden tijdens de vakantie.
Een ander jongetje komt Mahmud gezelschap houden. Op zijn buik heeft hij een litteken van een granaatscherf, een gevolg van een Israëlische aanval. Ook hij is zijn huis kwijtgeraakt. Zijn verhaal klinkt bekend. Maar nu heeft hij alleen nog aandacht voor zijn vlieger.