Zupljanin zou gevangenenkampen hebben geleid en wordt beschuldigd van misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden.De Europese Unie reageerde verheugd op de arrestatie. De EU stelt als voorwaarde voor nauwere banden met Servië dat het Balkanland de vier overgebleven verdachten uitlevert aan het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag. De resterende drie verdachten zijn: Radovan Karadzic, voormalig president van Republika Srpska, generaal Ratko Mladic, diens toenmalige legerleider, en oud-president Goran Hadzic van de Kroatische Serven. Karadzic en Mladic zijn de hoofdverdachten van de genocide van Srebrenica in 1995. De Nederlandse VN-militairen van Dutchbat konden toen de volkenmoord op duizenden moslimmannen en jongens niet voorkomen.

Hoofdaanklager Serge Brammertz van het Joegoslaviëtribunaal zei onlangs dat de vier resterende voortvluchtigen „binnen bereik zijn van de Servische autoriteiten.” Servië heeft een akkoord met de EU getekend dat geldt als opstapje voor lidmaatschap, maar functionarissen in Brussel hebben gezegd dat de deal pas in werking treedt als Belgrado beter meewerkt met het Joegoslaviëtribunaal.

Minister Verhagen van Buitenlandse Zaken heeft verheugd gereageerd op het nieuws van de arrestatie van Zupljanin. „Dit bewijst dat het nodig is om te blijven aandringen op volledige samenwerking met het Joegoslaviëtribunaal”, zei de minister. Hij noemde de arrestatie een stap in de goede richting, maar stelde dat het nog te vroeg is om te zeggen dat er nu sprake is van volledige samenwerking met het Joegoslaviëtribunaal.

De Eurocommissaris voor uitbreiding, Olli Rehn, noemde de arrestatie een belangrijke stap op weg naar volledige Servische medewerking met het tribunaal. De arrestatie komt op een politiek gevoelig moment. De Servische partijen die voor toetreding tot de EU zijn onderhandelen momenteel over de vorming van een regering. De kans bestaat dat de Socialistische Partij, de partij van wijlen Slobodan Milosevic, deelneemt aan de coalitie. De Socialisten zijn fel tegen de uitlevering van meer verdachten aan het Joegoslaviëtribunaal.

EU-buitenlandcoördinator Javier Solana verwelkomde het nieuws van de arrestatie van Zupljanin eveneens. Als verdachten worden „opgepakt en voor een internationaal tribunaal worden gebracht, een eerlijk proces krijgen, dan is dat nuttig voor iedereen, aldus de Spanjaard.

Het Servische parlement kwam woensdag voor het eerst bijeen sinds de verkiezingen; de nieuwe 250 parlementsleden legden de eed af. De parlementsleden hebben drie maanden om een regering samen te stellen.

Zupljanin werd in 1999 aangeklaagd wegens genocide, maar de aanklacht werd later veranderd in oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. De situatie in Servische gevangenenkampen in het noorden van Bosnië leidde tot wereldwijde consternatie toen op televisiebeelden uitgemergelde gevangenen te zien waren. Sommigen trokken een vergelijking met de concentratiekampen van de nazi’s.

De Servische wet bepaalt dat Zupljanin eerst moet verschijnen voor een Servische rechtbank, die hem zal informeren over de aanklachten tegen hem. Daarna wordt hij naar Den Haag overgebracht.