Turkse Berlusconi bestormt politiek
De Turkse Berlusconi stroopt de mouwen op, balt zijn vuisten en belooft zijn toehoorders werk, gratis gezondheidszorg, gratis onderwijs en een universiteit in elke stad. De omstreden miljardair Cem Uzan is op campagne, en met succes. Zijn Partij van de Jeugd bestaat pas een paar maanden, maar wordt volgens de peilingen derde bij de Turkse parlementsverkiezingen op 3 november.
De 42-jarige Uzan is een van de rijkste mensen van Turkije, en ook een van de meest controversiële. Zijn familie bezit twee kranten, diverse radio- en televisiestations en het op een na grootste mobiele netwerk van Turkije, Telsim. Uzan zet zijn complete media-imperium in bij zijn campagne. Abonnees van Telsim krijgen een stortvloed aan sms’jes en drie van Uzans televisiestations kregen onlangs een tijdelijk uitzendverbod opgelegd wegens bevooroordeelde berichtgeving over de verkiezingen.
Critici vermoeden dat Uzan aan de verkiezingen meedoet om straks vanaf het pluche het familiebedrijf te kunnen bevoordelen en om parlementaire immuniteit te verkrijgen. Motorola en Nokia dreigen een proces aan te spannen tegen Uzan en zijn familie omdat zij op slinkse wijze onder een miljardenschuld uit zouden proberen te komen die bij de twee bedrijven is gemaakt.
Veel Turken maken zich niet druk om eventuele persoonlijke belangen van Uzan. Zijn tirades tegen het Internationaal Monetair Fonds slaan aan. „Wij buigen niet voor buitenlanders! We moeten het IMF het land uit schoppen, om de tranen van het volk weg te vegen”, zegt Uzan op een campagnebijeenkomst in Cankiri, een stad met 60.000 inwoners in Centraal-Turkije. In ruil voor de miljardenlening die Turkije van het IMF krijgt om de economische crisis te verhelpen, moet Turkije fors bezuinigen. De gevolgen daarvan ondervindt het hele land aan den lijve.
De bezuinigingen zijn een van de redenen waarom volgens de peilingen geen van de huidige regeringspartijen bij de verkiezingen de kiesdrempel van 10 procent zal halen. In de peilingen gaat de islamitische partij Gerechtigheid en Ontwikkeling ruimschoots aan kop. Daarna komt de centrumlinkse Republikeinse Volkspartij, die haar populariteit heeft zien verdubbelen sinds oud-minister Kemal Dervis zich erbij aansloot. Uzans Partij van de Jeugd is de derde partij die in de peilingen boven de 10 procent uitkomt.
„We hebben genoeg van de oude politici”, zegt een van de aanwezigen in Cankiri. Waar Uzan zich ook populair mee maakt: de optredens van bekende zangers tijdens zijn bijeenkomsten en de gratis maaltijd die alle aanwezigen krijgen voorgeschoteld.
„Hij mag dan rijk zijn, hij is een van ons, hij begrijpt onze behoeften”, zegt Mustafa Atali, die in Cankiri actief is in de Partij van de Jeugd. Vandaag belooft Uzan te zullen zorgen voor gratis schoolboeken en gratis medicijnen. Critici nemen hem onder vuur omdat hij gouden bergen belooft, maar nooit aangeeft hoe hij dat denkt te gaan betalen. Atali heeft het antwoord: Uzan gaat de corruptie uitroeien en dat levert miljarden op. Daar kun je heel wat schoolboeken van kopen, zegt Atali.