Yvo de Boer van het VN-milieubureau UNFCCC wijst beschuldigend naar de rijke landen, die „onvoldoende leiderschap” tonen. „Ik zie terugtrekkende bewegingen”, stelde hij donderdag.De Boer bereidde de top op Bali voor en was er nauw betrokken bij de onderhandelingen. Mede door zijn toedoen kwam na lang touwtrekken een ’routekaart’ tot stand.

Er wachten hem nog de nodige internationale overleggen op weg naar een nieuw ’Kyoto’, dat eind 2009 in Kopenhagen moet worden bezegeld. Zo is hij dit weekeinde bij beraad in het Japanse Kobe. Donderdag nam hij als een soort tussendoortje in het Vredespaleis deel aan een klimaatdebat, georganiseerd door de gemeente Den Haag en de Wereldomroep.

De Boer looft de „bemoedigende” inzet van ontwikkelingslanden om meetbare inspanningen te doen teneinde de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Europa, Amerika, Canada en Japan laten het er volgens hem nu een beetje bij zitten.

„Canada heeft laten weten ’Kyoto’ niet te zullen realiseren, de Europese industrie roept dat de Brusselse reductiedoelstellingen onhaalbaar zijn. Zonder leiders geen volgelingen”, sombert De Boer.

Er moet volgens hem juist gericht vormgegeven worden aan samenwerking met de ontwikkelingslanden. Die willen immers meewerken aan een nieuw klimaatverdrag, mits technologische hulp en geld op tafel komt. „Maar het gaat niet om het opendraaien van een nieuwe subsidiekraan”, bezweert De Boer. Opkomende ontwikkelingslanden als China en India zijn in ruil voor zulke hulp bereid meer te doen aan klimaatbeleid.

Op een suggestie van Donald Pols, hoofd klimaat van het Wereld Natuur Fonds (WNF), om een ”mondiale procesmanager” aan te stellen, reageert De Boer gereserveerd. Op Bali werden VN-secretaris-generaal Ban Ki Moon en de Indonesische president Yudhoyono opgeroepen, toen de top dreigde te stranden.

Pols noemt de Zuid-Afrikaanse aartsbisschop Desmond Tutu, gezien diens ervaring bij het overbruggen van de kloof tussen blank en zwart na de opheffing van de apartheid in zijn land. De Boer: „Persoonlijkheden als Tutu kunnen een belangrijke rol vervullen om meningen te sonderen en partijen in gesprek te brengen. Maar uiteindelijk moet je landen rond de tafel brengen. Daarvoor zijn de economische belangen te groot.”