Bijleveld stuurde vrijdag een brief naar de Tweede Kamer waarin ze haar voorstel toelicht. Het aantal raadsleden en Gedeputeerde Statenleden zou met 10 procent naar beneden moeten. De bewindsvrouw wil ruim 40 miljoen euro bezuinigen op de kosten van het lokaal en het provinciaal bestuur. Het terugbrengen van het aantal politici zou daar een goede oplossing voor zijn.De bewindsvrouw is nog in overleg met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Interprovinciaal Overleg (IPO) over de invulling van de bezuiniging. De organisaties krijgen de kans om met „alternatieve maatregelen te komen om de bestuurslasten te verminderen.” Het bezuinigingsbedrag staat vast.

De maatregel voor de raadsleden moet ingaan in 2010. Dan hebben de volgende gemeenteraadsverkiezingen plaats. Tijdens de formatiebesprekingen kan vervolgens het aantal wethouders omlaag worden gebracht. Bijleveld vindt dat het maximumaantal wethouders in een gemeente moet verminderen van 20 naar 15 procent van het aantal raadsleden.

Na de Provinciale Statenverkiezingen in 2011 zou het aantal provinciale bestuurders (leden van Gedeputeerde Staten) ook kunnen afnemen. Het aantal leden van de Provinciale Staten zelf is met de verkiezingen vorig jaar als teruggedrongen.

ChristenUnie-Kamerlid Anker zegt dat zijn fractie niet akkoord zal gaan met de vermindering van het aantal politici in gemeenten en provincies. Hij vindt dat de staatssecretaris het regeerakkoord beter moet lezen. „Daarin staat dat het aantal lokale en provinciale politici niet naar beneden gaat. Dit voorstel is tegen de gemaakte afspraken. Hier gaan we niet mee akkoord”, aldus Anker. Hij beraadt zich nog op de manier waarop hij de kwestie in de Kamer aan de orde gaat stellen.

Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten (PS) in 2006 verminderde het aantal PS-leden al met een tiende.

Het vorige kabinet-Balkenende, gesteund door CDA, VVD en D66, stelde in 2006 ook reeds voor het aantal raadsleden in 2010 met een tiende te verminderen. Het aantal raadsleden en wethouders mocht in dat voorstel vanaf 2010 niet hoger zijn dan het aantal raadsleden dat de gemeente had voor de invoering van de zogeheten dualisering in 2002. Daardoor vermeerderde het aantal lokale politici met 1500. Allen krijgen een onkostenvergoeding.

Het voorstel stuitte toen ook al op kritiek van onder meer CU en SGP.