Oorlogstrauma leidt tot blinde woede
Door oorlog getraumatiseerde asielzoekers kunnen bijzonder agressief uit de hoek komen. Arrestantenbewakers van de Gelderse politie ondervinden dat aan den lijve.
„De bewakers hadden het gevoel dat ze moesten vechten voor hun leven”, zo klinkt het bij de Arnhemse rechtbank.Wat is er gebeurd?
Hyacint S., afkomstig uit Sierra Leone, gaat in de nacht van 19 op 20 mei volledig uit zijn dak. De 29-jarige jongeman molesteert de intercominstallatie in zijn cel. Naar eigen zeggen wilden de bewakers niet naar hem luisteren. „Ik probeerde via de intercom contact te maken. Omdat ze me niet haalden, moest ik in de cel plassen.”
In een poging Hyacint S. tot bedaren te brengen, verplaatsen de bewakers hem naar een andere cel. Het helpt allemaal niet. Als drie arrestantenverzorgers naar S. stappen om hem opnieuw naar een ander verblijf over te brengen, gaat de gevangene door het lint. „Hij schopte en sloeg. Hij was aan het flippen”, meldt de politie later. In de kleine cel is het lastig om de sterke arrestant onder bedwang te krijgen. Hyacint S. maakt een „grommend geluid” en bijt zich vast in de borst van een bewaker.
De cipier weet de woesteling in een wurggreep te krijgen, waardoor zijn beet slapper wordt. Zodra de bewaker de greep echter versoepelt, zet Hyacint S. zijn tanden in de rechter duim van de cipier.
Zelf beweert S. dat hij uit „zelfverdediging” handelde. „Ik was alleen, zij waren met z’n drieën.”
Het is bepaald niet de eerste keer dat Hyacint S. zich van zijn agressieve kant laat zien. Enkele dagen voor het bijtincident al maakt de getraumatiseerde asielzoeker in de gevangenis de boel onveilig.
Zijn verblijf achter de tralies dankt de jongeman aan een geweldsuitbarsting in Cuijk, kort daarvoor.
In een coffeeshop pakt Hyacint S. een glas cola van een bezoeker af. Als de verbouwereerde gedupeerde reageert met: „Hé, gast, vind je dat normaal?” doet S. er nog een schepje bovenop. Hij trekt aan zijn joint en blaast de rook recht in het gezicht van de man. De zaak escaleert als een andere bezoeker van de coffeeshop de asielzoeker tot rust probeert te manen.
De man uit Sierra Leone grijpt een asbak en ramt daarmee op het hoofd van de man van wie hij de cola heeft afgepakt. Ook de andere bezoeker krijgt ervan langs. „De man was compleet doorgedraaid. De situatie was erg bedreigend”, aldus een van de slachtoffers. S. was kennelijk zwaar onder invloed.
Hyacint S. zelf beweert dat hij werd achtervolgd en dat anderen hem wilden doden. „Mensen wilden me wurgen.”
S. lijdt aan een posttraumatische stressstoornis vanwege de oorlog in Sierra Leone. Familieleden van de man zijn vermoord.
Zowel een psychiater als een psycholoog acht S. verminderd toerekeningsvatbaar. Volgens de psychiater is de man door een combinatie van drugsverslaving en stress psychotisch geworden. De psycholoog schrijft S. een „diepgaand wantrouwen toe.” Zijn wisselende stemmingen, in combinatie met paranoïde trekjes, kunnen leiden tot „agressie-explosies.”
Alle vergrijpen bij elkaar komen S. te staan op een strafeis van vijftien maanden cel, waarvan vijf maanden voorwaardelijk. Ook wil de aanklager, officier van justitie Y. Vermin, dat de man zich onder behandeling stelt om van zijn verslaving af te komen.
Advocaat C. Driessen vindt het kwalijk dat S. al acht jaar in Nederland is en nog steeds geen zekerheid heeft over zijn verblijfsstatus. „Het is een grote tekortkoming van onze maatschappij dat iemand die hier al acht jaar is, nog steeds niet kan werken.” S., die een dochtertje heeft, „vecht voor zijn leven”, stelt de raadsman.
De rechter vonnist overeenkomstig de eis van de aanklager.