Partij Mugabe verliest greep op parlement
De huidige Zimbabwaanse regeringspartij ZANU-PF heeft de parlementsverkiezingen van afgelopen weekeinde verloren. Uit officiële cijfers bleek woensdagmiddag dat de partij van de autoritaire president Robert Mugabe haar meerderheid kwijt is.
De oppositie, met de MDC van Morgan Tsvangirai als aanvoerder, kan op grond van een tussentijdse uitslag rekenen op al zeker 105 van de 210 zetels. ZANU-PF staat op 94 en kan de oppositie niet meer inhalen.Buitenlandse journalisten in Harare onderstreepten onder meer tegenover de BBC dat de situatie nog wel verwarrend en chaotisch is. De MDC vormt niet per definitie een gesloten front met de andere oppositieleden, waaronder een van de MDC afgesplitste factie. Daardoor is het uiteindelijke politieke krachtenveld in het parlement nog niet in beton vervat.
Voor wat betreft de gelijktijdig gehouden presidentsverkiezingen is er nog veel minder duidelijkheid. Officiële uitslagen zijn er niet, maar de MDC stelt dat haar kandidaat Tsvangirai gewonnen heeft met iets meer dan 50 procent van de stemmen. Daardoor zou er niet eens een tweede ronde nodig zijn tegen Mugabe. De MDC heeft verklaard dat ze bereid is een tweede ronde te houden gezien de krappe winst, maar dan alleen „onder protest.”
De regering heeft de stelling van de MDC als een provocatie afgewezen. Onderminister van Informatie Bright Matonga vroeg zich af waarom de MDC zo’n haast heeft. De officiële uitslagen zullen het lot van de MDC aangeven, zei hij.
Geruchten als zou er een politieke deal in de maak zijn die Mugabe een politieke uitweg biedt, houden intussen aan.
Oppositieleider Tsvangirai ontkende eerder dat er een deal over de machtsoverdracht is gesloten. Ook minister Matonga sprak in een gesprek met de BBC de geruchten over een overeenkomst tegen. Desondanks zijn er ook anonieme regeringsbronnen die verzekeren dat er wordt gewerkt aan een aftocht van het bejaarde staatshoofd. De 84-jarige Mugabe is vijf keer gekozen, de laatste jaren bleef hij aan de macht door verkiezingsfraude. Dat laatste lijkt nu niet meer vol te houden.
Intussen weet de meerderheid van de Zimbabwanen wel wie het land beter kan leiden. Ze hebben het dan over IBM, Iedereen Behalve Mugabe. Maar de grootste kanshebber is ex-vakbondsman Morgan Tsvangirai, die ondanks intimidatie en geknoei met verkiezingen het regime van Mugabe langs democratische weg onvermoeibaar aan de kaak heeft gesteld.
Als mijnwerker ontpopte Tsvangirai zich via de vakbond tot een begaafd spreker en kundig vakbondsman. In tegenstelling tot de huidige politieke elite van het land nam Tsvangirai niet deel aan de guerrillastrijd tegen Ian Smiths regime in Rhodesië. Daarmee vertegenwoordigt hij een nieuwe generatie politici in Zimbabwe.
Tsvangirai geldt als een groot redenaar, maar zonder veel politieke ideeën. Naaste medewerkers hebben hem besluiteloos genoemd. Ontevredenheid over de goedlachse maar onzekere Tsvangirai leidde in 2005 zelfs tot een splitsing binnen de MDC.
Of Tsvangirai er nu in het zicht van de haven meer ideeën, inzicht en zelfvertrouwen aan heeft overgehouden, moet blijken wanneer hij eindelijk de oppositie verruilt voor de regering.