De 66-jarige Klaus is een adept van de econoom Milton Friedman, de in 2006 gestorven voorvechter van vrijemarktkapitalisme en een beperkte overheid, wiens theorieën min of meer werden toegepast door Ronald Reagan en Margaret Thatcher. Klaus ziet zichzelf als de kampioen van de individuele vrijheid en is tegen alle regelgeving op lokaal, regionaal en mondiaal niveau.Klaus heeft meermaals gezegd dat het wijdverbreide geloof dat menselijke activiteiten de opwarming van de aarde veroorzaken, „onzinnige fictie” is. De milieubeweging is volgens hem een gevaarlijke ideologie en een nieuwe vorm van communisme.

Het staatshoofd werpt zichzelf op als een vurig verdediger van de Tsjechische ”nationale identiteit” en staat niet toe dat de EU-vlag voor het presidentieel gebouw wappert. Pragmatisch zag hij geen alternatief voor de toetreding tot de EU in 2004, maar hij is een fel tegenstander van nog verdere eenwording of federalisme, dat volgens hem tot een „gevaarlijke superstaat” zal leiden.

Klaus werd op 19 juni 1941 geboren in Praag en werkte enkele jaren in de wetenschap. In 1970 moest hij om politieke redenen zijn wetenschappelijke werk beëindigen. Daarna werkte hij vele jaren bij de Tsjechoslowaakse staatsbank. Tijdens de Fluwelen Revolutie, in november 1989, werd hij politiek actief. Van 1989 tot 1992 was hij minister van Financiën, van 1992 tot 1997 premier. De man die begin 1993 de splitsing van Tsjechië en Slowakije mede doordrukte, zette zich in voor de transformatie van de Tsjechische economie.

De staatsbedrijven moesten zichzelf redden. Burgers kregen aandelen in die ondernemingen, maar wisten daar niets mee te doen. Louche investeringsmaatschappijen kochten de stukken op om de betrokken ondernemingen vervolgens te plunderen en failliet te laten gaan. Banken verstrekten vrolijk leningen, die ze nooit meer terugzagen. Het resultaat was een bankcrisis die het land miljarden euro’s kostte. Het land raakte in een crisis die pas na 2000 werd overwonnen.

In 1997 kwam Klaus ten val na een schandaal met partijgelden. Zijn rivaal Vaclav Havel, de held van de Fluwelen Revolutie, liet zich in die kwestie niet onbetuigd en werkte als president hard mee aan het eind van het premierschap van Klaus en de regeringscoalitie met zijn conservatieve ODS. Hij werd afgescheept met het voorzitterschap van de Tsjechische Tweede Kamer.

Begin 2003 werd Klaus, mede met steun van de sociaaldemocraten die hem eerder als premier hadden afgezet, toch gekozen tot president. Net als Klaus zelf hadden die meer dan genoeg van de zachtmoedige, zwevende en belerende Havel als staatshoofd. Het moet voor Klaus een groot genoegen zijn geweest.