Libanonoorlog blijft Olmert achtervolgen
JERUZALEM - Woensdag heeft de commissie-Winograd haar eindrapport gepresenteerd over de oorlog in juli en augustus 2006 tussen Israël en de Libanese sjiitische beweging Hezbollah. Niemand verwacht dat het rapport het einde zou betekenen voor premier Olmert. Die heeft al aangegeven niet te denken aan opstappen.
Olmert overleefde vorig jaar april al het zeer kritische tussenrapport.De Libanonoorlog brak uit op 12 juli 2006, nadat Hezbollahstrijders Israël waren binnengevallen en drie Israëlische soldaten hadden gedood en twee militairen ontvoerd. Olmert begon de oorlog met brede steun van de bevolking, maar de leider van de Kadimapartij zag zijn populariteit na de campagne kelderen. In de ogen van velen was Israël er niet in geslaagd zijn militaire overwicht uit te buiten. De twee Israëlische soldaten waren niet bevrijd en Hezbollah was niet vernietigend verslagen.
Hezbollah wist zelfs, ondanks een intensief Israëlisch luchtoffensief, bijna 4000 raketten op Noord-Israël af te vuren. Het regende verwijten aan het adres van de regering, met name nadat klachten naar buiten waren gekomen over tegenstrijdige orders, ontoereikende uitrusting en tekortschietende training.
De strijd kostte zeker 1000 Libanezen en bijna 160 Israëliërs het leven. Onder de doden aan Israëlische zijde zijn zeker dertig soldaten die kort voor het staakt-het-vuren in een veelbekritiseerd grondoffensief naar Libanon werden gestuurd. Aangenomen moet worden dat dit offensief een van de punten van kritiek zal zijn in het rapport.
Ook in het genoemde interim-rapport meende de onafhankelijke commissie, die na de oorlog door de regering in het leven werd geroepen, dat de premier ernstig faalde. Hij begon de strijd tegen Hezbollah „overhaast” en „zonder weloverwogen plan.”Hem werd een gebrek aan „verantwoordelijkheidsbesef, inzicht en voorzichtigheid” verweten.
Binnen Olmerts Kadimapartij begonnen zijn rivalen direct aan zijn stoelpoten te zagen. Minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni riep hem zelfs op om te vertrekken. Maar Olmert zit er nog steeds, evenals Livni. Anderen moesten wel het veld ruimen: chef-staf van het leger Dan Halutz en minister van Defensie Amir Peretz stapten op.
Het slotrapport van Winograd handelt over de laatste dagen van de oorlog. Volgens sommige bronnen zal de commissie Olmert zelfs prijzen voor zijn kundige optreden om het conflict te beëindigen. De vijfkoppige commissie kan het opstappen van de premier of regering niet aanbevelen. Maar daarmee zijn de zorgen voor Olmert niet voorbij.
Na zijn aantreden als minister van Defensie zei Ehud Barak met zijn Arbeidspartij uit de regering te zullen stappen na de verschijning van het volledige Winogradrapport. Barak houdt zich over dit onderwerp opvallend stil en heeft zijn woorden niet meer herhaald. Hij wil nu pas reageren na lezing van het rapport. Want vervroegde verkiezingen zijn een slecht perspectief voor zowel de Arbeidspartij als Kadima. Beide staan er niet best voor in de peilingen.
Olmert en de Palestijnen zijn de afgelopen maanden onder druk van Washington besprekingen begonnen die voor het einde van het jaar in vrede moeten uitmonden. Als het oordeel van de commissie sterk negatief uit zou vallen voor Olmert, zou zijn regering ver voor die tijd kunnen vallen.