Thaise keer naar democratie vol hindernissen
BANGKOK (IPS) - Thailand heeft twee weken geleden nieuwe volksvertegenwoordigers gekozen, maar het is onzeker wanneer die aan de slag kunnen. De Thaise verkiezingscommissie onderzoekt onregelmatigheden in de campagne van 65 politici van de PPP, de grote winnaar van de stembusgang. PPP-aanhangers zien er een complot in van de militairen die in Thailand de touwtjes in handen houden.
Het Thaise parlement zou op 23 januari een eerste keer moeten vergaderen. Maar het is de vraag of dat lukt. Sodsri Satayatham, een van de leden van de commissie, dreigde er zondag in een interview met de Bangkok Post mee dat de verkiezingswaakhond zijn werkzaamheden zou opschorten als er voor het kantoor van de commissie in Bangkok betoogd wordt.De verkiezingen van 23 december waren de eerste stembusgang sinds de militaire coup van september 2006. Volgens de Thaise wet moet de verkiezingscommissie haar zegen geven over 95 procent van de 480 nieuwe parlementsleden vooraleer het parlement kan samenkomen. Eind vorige week had het controleorgaan de verkiezing van 397 kandidaten bevestigd. De rechtmatigheid van de verkiezing van 83 andere kandidaten wordt nog onderzocht. Van die 83 politici behoren er 65 tot de People Power Party (PPP), die in het totaal 233 zetels binnenrijfde.
Stem
Vrijdag kwamen in de oostelijke provincie Buri Ram meer dan 10.000 PPP-aanhangers de straat op uit protest tegen de diskwalificatie van drie PPP-winnaars uit Buri Ram. De verkiezingscommissie kan onder meer politici weigeren die stemmen hebben gekocht; een algemene kwaal bij de Thaise verkiezingen sinds de jaren ’80. In december kregen kiezers in sommige plattelandsgebieden een blanco omslag met daarin 200 baht (4 euro), zegt een medewerker van het Asian Network for Free Elections
(ANFREL), een onafhankelijke organisatie die toekijkt op verkiezingen in Azië. Op één plaats in Bangkok gaf een partij 800 baht (16 euro) per stem om aan de 500 stemmen te komen die ze nodig had.
Het probleem is dat de verkiezingscommissie het vooral gemunt lijkt te hebben op PPP-kandidaten. „Tijdens de voorbije verkiezingen stond het aantal fraudezaken dat de commissie per partij onderzocht meestal ongeveer in verhouding tot het aantal zetels dat die partijen in de wacht sleepten”, zegt Gotham Arya, een voormalig lid van de commissie. „Nu worden er vooral PPP-zetels onderzocht. Dat is zorgwekkend.”
Partijdig
Volgens onafhankelijke verkiezingswaarnemers was de PPP zeker niet de enige partij die stemmen probeerde te kopen. Met name Puea Pandin (Voor het Moederland), een partij die de zegen heeft van de junta, sprak haar partijkas fors aan. Er zijn ook klachten dat een hoge legerofficier in de noordelijke provincie Chiang Rai zijn soldaten het bevel gaf voor Chart Thai (De Thaise Natie) te stemmen, de belangrijkste tegenstander van de PPP in die regio. Dergelijke mistoestanden krijgen veel minder aandacht van de verkiezingscommissie.
De vijf leden van de huidige verkiezingscommissie werden benoemd door de militaire junta die in 2006 de macht greep in Thailand. Dat de commissie niet helemaal onpartijdig is, bleek al uit haar weigering om voor de verkiezingen een onderzoek in stellen naar de klacht van de PPP dat de junta een plan klaar had liggen om de campagne van de PPP te ondermijnen. De PPP koestert openlijk sympathie voor Thaksin Shinawatra, de Thaise premier die door de coup van 2006 van de macht werd verdreven en die nu in ballingschap in Londen leeft.
Onafhankelijke verkiezingswaarnemers klagen ook dat de verkiezingscommissie niet gesteld leek op al te veel pottenkijkers bij de verkiezingen, maar in plaats daarvan veel minder neutrale dorpshoofden en ambtenaren inzette om het werk in de stembureaus te controleren.
Het persbureau AP meldde nog dat de vrouw van de afgezette Thaise premier Thaksin vanmorgen bij haar terugkeer in Thailand werd gearresteerd op verdenking van corruptie. Ze kan twintig jaar gevangenisstraf krijgen.