De onderhandelingen over Kosovo onder leiding van bemiddelaars van de Verenigde Staten, Rusland en de Europese Unie zijn in een belangrijk stadium beland. Kosovaarse leiders hebben gezegd dat ze vastbesloten zijn om de onafhankelijkheid van Servië uit te roepen, terwijl Servië verregaande autonomie voor de provincie heeft aangeboden, maar van onafhankelijkheid niet wil weten. Een doorbraak voor de deadline op 10 december, wanneer de bemiddelaars verslag moeten uitbrengen aan secretaris-generaal Ban Ki Moon van de Verenigde Naties, lijkt daarom onwaarschijnlijk.EU-bemiddelaar Wolfgang Ischinger noemde het overleg „de laatste mogelijkheid om via onderhandelingen tot een overeenkomst te komen.” De diplomaat zei dat hij geen mogelijkheden voor onderhandelingen ziet na het verlopen van de deadline.

Premier Kostunica zei tegen Kosovaarse leiders dat Kosovo genoeg ruimte biedt voor autonomie voor de Albanezen en bescherming van de Servische soevereiniteit, de bevolking en de heiligdommen in de provincie. „U en ik weten dat we niet tien of honderd jaar, maar al vele eeuwen samenleven en dat we ook in de toekomst zullen samenleven”, zei Kostunica.

Onafhankelijkheid is „ons verleden, heden en toekomst”, zei de voormalige rebellenleider Hashim Thaci gisteren in een interview tegen persbureau Associated Press. Thaci, die waarschijnlijk de nieuwe premier wordt van de Servische provincie, noemde onafhankelijkheid de enige oplossing voor Kosovo. Wel zei hij dat de Albanezen niets zullen doen zonder overleg met Washington en Brussel en dat hernieuwd geweld is uitgesloten. „Het proces zal vreedzaam verlopen”, zei hij. „Geweld is verleden tijd voor Kosovo, vrede is onze toekomst.”

Er klinken steeds luidere speculaties dat Kosovo in 2008 de onafhankelijkheid zal uitroepen. Thaci zei dat Kosovo „klaar is voor een beslissing”, een toespeling op het uitroepen van onafhankelijkheid. De Kosovaar zei dat hij en andere leiders hopen dat de VS en de EU de provincie snel daarna zullen erkennen als een onafhankelijke staat.

Critici, waaronder Rusland, een bondgenoot van Servië die erop staat dat de kwestie uiteindelijk moet worden afgehandeld door de VN-Veiligheidsraad, zijn bang dat een eenzijdige uitroepen van de onafhankelijkheid zal leiden tot chaos op de Balkan en separatistische bewegingen wereldwijd een voorbeeld geeft. „Ik hoop dat we een overeenkomst bereiken. Anders zal er instabiliteit ontstaan in de regio”, waarschuwde de Servische leider Boris Tadic maandag.

Het hoofd van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) heeft maandag de bezorgdheid geuit dat als Kosovo onafhankelijkheid verklaart, Servië en Rusland mogelijk een einde zullen maken aan de OVSE-missie in de provincie. De organisatie speelde een belangrijke rol in de organisatie van de afgelopen parlementsverkiezingen, op 19 november.

De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergej Lavrov, herhaalde maandag het Russische verzet tegen onafhankelijkheid. Hij beschuldigde het Westen van het aanwakkeren van „een psychologische verwachting dat Kosovo onafhankelijk wordt.”