Onderzoek VN-gezant Pinheiro in Birma
RANGOON (AP) - De speciale VN-gezant voor de mensenrechten in Birma, Paulo Sergio Pinheiro, is zondag in Birma aangekomen. Pinheiro wil persoonlijk onderzoek doen in de Birmese gevangenissen om na te gaan hoeveel mensen zijn omgekomen en hoeveel er achter de tralies zijn beland toen de junta eind september met harde hand een einde maakte aan demonstraties voor invoering van de democratie.
Volgens de officiële cijfers zijn er tien doden gevallen, maar volgens diplomaten en de oppositie waren het er veel meer. Duizenden mensen werden gearresteerd en vastgezet, maar volgens de junta zijn de meesten inmiddels weer vrij.Pinheiro, die sinds 2003 niet meer welkom was in het land, is door de junta uitgenodigd voor een vijfdaags bezoek. De uitnodiging moet volgens Pinheiro worden gezien als een positieve indicatie van de wens van de Birmese autoriteiten om met hem samen te werken. Hij heeft echter nadrukkelijk laten weten zijn bezoek onmiddellijk voor gezien te houden als hij niet de volledige steun van de junta krijgt.
In maart 2003 was dat precies wat Pinheiro deed. Toen hij erachter kwam dat hij werd afgeluisterd tijdens zijn gesprekken met gedetineerden, brak hij zijn verblijf onmiddellijk af en stapte op het vliegtuig. Later dat jaar verklaarde hij dat de junta „absurde excuses” gebruikt om politieke tegenstanders van het bewind in de gevangenis te houden.
Ondertussen heeft oppositieleidster Aung San Suu Kyi, die al jaren huisarrest heeft, vrijdag rechtstreeks met partijgenoten gesproken. Het was voor het eerst in ruim drie jaar dat de junta een dergelijke ontmoeting toestond. In het gesprek zei Suu Kyi te geloven dat de junta zich wil verzoenen met de oppositie.
Donderdag sprak Suu Kyi thuis in Rangoon met de speciale VN-gezant Ibrahim Gambari. Niet veel later maakte de junta bekend dat ze toestemming had gekregen voor een ontmoeting met vertegenwoordigers van haar partij. Suu Kyi gaf Gambari een verklaring mee waarin ze zegt dat ze in het belang van het land met de junta wil samenwerken.
Donald Seekins, als Birmadeskundige verbonden aan de Japanse Meio-universiteit, zegt weinig hoop te hebben dat er nu een dialoog tussen junta en oppositie op gang komt. Volgens hem schuift de junta Suu Kyi en haar NLD om de internationale gemeenschap tevreden te stellen „als schaakstukken heen en weer.”
De NLD won in 1990 de verkiezingen in Birma, maar het leger zei de macht pas te zullen overdragen als er een nieuwe grondwet was opgesteld. Dat moet nog altijd gebeuren. Suu Kyi is twaalf van de afgelopen achttien jaar door de autoriteiten in haar bewegingsvrijheid beperkt. Ze staat al sinds mei 2003 zonder onderbreking onder huisarrest.
