De stembusgang was eigenlijk voorzien voor het najaar van 2008, net als de parlementsverkiezingen. De oppositie, die het staatshoofd beschuldigt van machtsmisbruik, onderdrukking van politieke tegenstanders en corruptie, wilde echter medio volgend jaar al naar de stembus. „Jullie eisten vervroegde verkiezingen, maar nu krijgen jullie ze zelfs eerder”, stelde Saakasjvili donderdag.Woensdagavond nog kondigde het staatshoofd, die in 2004 na de Rozenrevolutie nog onder zijn bijnaam Mr. Clean werd gekozen, de noodtoestand af. Televisiezenders van de oppositie gingen op zwart. De oproerpolitie kreeg opdracht de betogingen tegen het bewind keihard uiteen te slaan.

Het liep uit op een veldslag. Bijna 600 mensen moesten in ziekenhuizen worden behandeld. Twintig van hen zijn opgenomen, meldde het ministerie van Volksgezondheid. Tientallen personen zijn opgepakt. Het geweld noopte oppositieleiders donderdag hun aanhang tot kalmte te manen. David Oesoepasjvili van de Republikeinse Partij liet weten dat er geen nieuwe protesten zijn gepland. „We hebben iedereen gezegd te kalmeren”, aldus de politicus.

Voor het uitschrijven van vervroegde verkiezingen is instemming van het parlement nodig, omdat de Georgische grondwet bepaalt dat de president wordt gekozen voor een termijn van vijf jaar. Verwacht wordt dat de parlementaire meerderheid op de hand van Saakasjvili zal zijn en het voorstel onvoorwaardelijk zal steunen.

Daarnaast kondigde Saakasjvili aan dat de noodtoestand die hij woensdagavond in verband met de groeiende politieke onrust uitriep, de komende dagen wordt opgeheven. Ook stelde de president voor om tegelijk met de presidentsverkiezingen een referendum te houden over de datum voor de volgende parlementsverkiezingen. Die stonden ook voor eind 2008 gepland, maar de oppositie wil dat de verkiezingen komend voorjaar worden gehouden.

Sommige experts hechten niet al te veel waarde aan de toezeggingen van Saakasjvili, die in het Westen veel aanzien en steun geniet. Daar zullen de ogen echter nu wel opengaan, meent Max Bader, die als onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam is gespecialiseerd in Georgië en Oekraïne. „President Saakasjvili is al autoritair sinds zijn aantreden na de Rozenrevolutie in 2003”, stelt de promovendus. Hij voerde direct na zijn aantreden een aantal grondwetswijzigingen door waardoor hij speciale volmachten kreeg. Ook veranderde hij de kieswet. Daardoor maakt de oppositie volgend jaar bij de verkiezingen weinig kans en zal Saakasjvili, aldus Bader, vermoedelijk opnieuw gekozen worden ondanks zijn impopulariteit. Fraude door de president bij de stembusgang sluit Bader nadrukkelijk niet uit. Daarnaast kunnen kiezers op het platteland gemakkelijk gemanipuleerd worden door de huidige machthebbers.

De Europese Unie en de NAVO hebben donderdag kritiek geuit op de beslissing de noodtoestand af te kondigen. Rusland zette drie Georgische diplomaten uit. Die stap was een antwoord op het uitwijzen van drie Russische diplomatieke vertegenwoordigers door Tbilisi. Volgens de Georgische regering is de opstand zorgvuldig gepland door Moskou.