Regering N-Ierland opnieuw onder druk
Als het Iers Republikeins Leger (IRA) niet binnen vier maanden aantoont dat het het geweld heeft afgezworen, blaast de voornaamste protestantse partij van Noord-Ierland, de Ulster Unionisten (UUP), de gezamenlijke regering van rooms-katholieken en protestanten op. Premier David Trimble heeft daar zaterdag toe besloten.
In reactie hierop roept de Britse minister voor Noord-Ierland, John Reid, de komende dagen alle partijen bij elkaar om de ontstane situatie te bespreken. Het is overigens niet de eerste keer dat Trimble deze dreiging uit. Vorig jaar zomer stapte de UUP-leider ook daadwerkelijk uit de regering.
De premier stond onder zware druk van conservatieve krachten binnen zijn partij, die zich meteen uit de coalitie wilden terugtrekken. Van de regering maakt ook Sinn Fein deel uit, de partij die aan de IRA is gelieerd.
Trimble verklaarde dat Sinn Fein en de IRA zich in de Goede-Vrijdagakkoorden van 1998 hebben verplicht het geweld af te zweren en hun doelen louter nog met politieke middelen na te streven. Als die overgang van geweld naar vreedzame politiek op 18 januari komend jaar nog niet is voltooid, dan stapt de UUP uit de regering, zei Trimble na een bijeenkomst van het partijbestuur. Welke stappen Trimble concreet van Sinn Fein verlangt, maakte hij niet duidelijk.
Gerry Adams, de voorzitter van Sinn Fein, verwierp het ultimatum. Hij benadrukte dat zijn partij de Goede-Vrijdagakkoorden nog altijd onderschrijft. De partij zal alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat de gemaakte afspraken worden nagekomen, verklaarde hij. Ook de Britse minister voor Noord-Ierland, John Reid, riep de UUP op het dreigement om uit de regering te stappen in te trekken.
De IRA pleegt al enige jaren geen aanslagen meer, maar radicale republikeinen worden wel verantwoordelijk gehouden voor straatgeweld. De positie van Trimble, die in het verleden meer dan eens concessies heeft gedaan in de richting van Sinn Fein, was daardoor binnen zijn eigen partij aan het wankelen geraakt. Zijn rivaal Jeffrey Donaldson, die zich steeds sceptisch heeft opgesteld tegenover het vredesproces, dreigde Trimble te verslaan in de strijd om het partijleiderschap door keihard optreden tegen Sinn Fein in het vooruitzicht te stellen.
Behalve leden van het IRA zijn er ook radicale protestantse bewegingen die het staakt-het-vuren schenden. Volgens de politie is het voortdurende geweld in het noorden en oosten van Belfast van het afgelopen jaar vooral te wijten aan de paramilitaire protestantse groepering UDA, die zo’n 3000 leden zou tellen. Dit weekeinde arresteerde de politie van Belfast een 25-jarige topman van de UDA, Andre Shoukri. Shoukri is de commandant van de UDA in het noorden van Belfast. Hij zou de leiding hebben gevoerd over een netwerk van schutters, afpersers en smokkelaars en opdracht hebben gegeven tot de moord op 19-jarige katholiek, afgelopen juli. Shoukri wordt vandaag voorgeleid voor de rechter.