Cristina Fernandez vormt hecht team met echtgenoot Kirchner
BUENOS AIRES (IPS) - Cristina Fernandez heeft de Argentijnse presidentsverkiezingen van zondag overtuigend gewonnen. Ze deelt de politieke visie van haar man, de uittredende president Nestor Kirchner, maar haar tegengestelde persoonlijkheid kan voor verrassingen zorgen.
„Ik kijk naar haar op. Ze slaagde erin zich een plaats te verwerven en een sterk imago op te bouwen, niet als iemand die onafhankelijk is van haar man, maar wel als iemand die naast hem werkt, zonder te botsen.” Dat zei Fernandez over Hillary Rodham Clinton, net als zij senator en presidentskandidaat, maar nog altijd in de eerste plaats de vrouw van een nog bekendere echtgenoot.Kirchner en Fernandez ontmoetten Clinton en Rodham vorige maand in New York. Bill vertelde Nestor dat iedereen hem vraagt wat hij zal doen als zijn vrouw in 2008 verkozen wordt. „We zullen onze antwoorden op elkaar afstemmen”, grapte Bill. „Ik zal zeggen: „Ik doe wat ze beveelt.”” Kirchner lachte, maar antwoordde niet. „Waarom zei je niets?” vroeg zijn vrouw hem later. „Heb jij ooit alles gedaan wat ik zei?” was het antwoord van Kirchner.
De anekdote verraadt hoezeer Fernandez zich spiegelt aan het Amerikaanse presidentenpaar, maar ook dat ze met haar echtgenoot een „absoluut egalitaire relatie heeft, zonder asymmetrie,” oordeelt de Argentijnse sociologe en opiniepeiler Graciela Romer.
Toch lijken de twee in veel opzichten elkaars tegenpolen. Fernandez is koket en is zich goed bewust van haar uiterlijk. „Ik heb het er altijd moeilijk mee gehad dat ik, omdat ik mooi ben, moet bewijzen dat ik ook intelligent ben”, zegt ze in een interview met de journaliste Olga Wornat in het boek ”Reina Cristina” (Koningin Cristina). Kirchner heeft juist van een slordig voorkomen zijn handelsmerk gemaakt. Fernandez is een begenadigde spreekster, ze leest nooit iets van papier. Haar man, die moeilijk te verstaan is, bewondert haar daarom. Maar ze is afstandelijk, op het kille af. Anders dan Kirchner vermijdt Fernandez het contact met de mensen en toont ze zich niet gauw geëmotioneerd.
Wornat, die Fernandez van kindsbeen af kent, beschrijft haar als „ontembaar, intelligent, polemisch en ambitieus, zoals er sinds Evita niemand meer is geweest.” Volgens Wornat is de nieuwe president bovendien „genereus en heel trouw.” Maar ze somt ook minder flatterende kenmerken op: Fernandez zou „arrogant, ijdel en zelfs manisch-depressief” zijn.
”Cristina”, zoals de nieuwe Argentijnse president zich tijdens haar campagne liet noemen, werd op 19 februari 1953 geboren in een middenklassegezin in La Plata, de hoofdstad van de provincie Buenos Aires. Enkele maanden eerder was Eva Duarte gestorven, de echtgenote van de toenmalige presidente Juan Domingo Peron en tijdens haar leven de machtigste vrouw in Argentinië. Zonder ooit verkozen te zijn werd de waanzinnig populaire ”Evita” Duarte door haar inzet voor de armen en de vrouwen het symbool van de Latijns-Amerikaanse politica.
De vader van Fernandez, die buschauffeur was, stemde voor de Union Civica Radical en haar moeder, huisvrouw, voor de Partido Justicialista, de partij van Peron. Die twee partijen beheersten de recente politieke geschiedenis van Argentinië. „Ik heb het beste van de twee overgenomen”, zegt Fernandez, die carrière maakte als een eigenzinnige peroniste en aan de verkiezingen meedeed met Julio Cobos als running mate, een politicus die pas in 2005 de Union Civica Radical verliet om zich aan te sluiten bij de pluralistische beweging van Kirchner.
„Mijn moeder bewaarde foto’s van Evita waarop ze eruitzag als een fee”, herinnert Fernandez zich. Zelf heeft ze naar eigen zeggen een andere Evita voor ogen: de strijdbare en gestaalde politica die in de jaren ’70 voor de jonge leden binnen de peronistische beweging als voorbeeld diende.
De nieuwe Argentijnse president studeerde even psychologie, maar koos uiteindelijk voor een opleiding in de rechten. Tijdens haar studie leerde ze Kirchner kennen. Van de twee was Fernandez veruit de beste student. Beiden studeerden af in de jaren ’70. Uit die tijd dateren ook hun eerste passen in de politiek, bij de Juventud Universitaria Peronista, de Universitaire Peronistische Jeugd. Fernandez kon echter niet aarden in de partijstructuur.
Fernandez en Kirchner trouwden in 1976, net voor de staatsgreep die de Argentijnse democratie zeven jaar lang lamlegde. Ze kregen twee kinderen en verzamelden als succesrijke advocaten een klein fortuin. Toen de dictatuur in 1983 ten val kwam, begonnen ze hun politieke project uit te bouwen. Fernandez werd in 1989 provincieraadslid in Santa Cruz en haar man werd twee jaar later gouverneur van die provincie. In 1994 werkten ze samen mee aan de hervorming van de Argentijnse grondwet, waardoor ze ook in de rest van het land bekendheid verwierven. Fernandez werd in 1995 tot senator voor Santa Cruz verkozen, twee jaar later tot volksvertegenwoordiger en in 2001 en 2005 weer tot senator.
Nadat Fernandez en Kirchner zich in de tweede helft van de jaren ’90 door hun afwijkende standpunten de woede van partijgenoot en toenmalig president Carlos Menem op de hals hadden gehaald, zette Kirchner in 2001 zijn zinnen op het presidentschap. Fernandez verklaarde hem voor gek, want hij genoot, anders dan zij, in de nationale politiek nog maar weinig bekendheid en respect.
Dankzij de politieke chaos, die kort daarop veroorzaakt werd door de economische ineenstorting van Argentinië, een goede timing en de keuze van de juiste bondgenoten kon Kirchner in 2003 tegen alle verwachtingen in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen halen. Zijn tegenstander, een verzwakte Menem, gooide de handdoek nog voor de tweede stembusgang in de ring.
Fernandez wil niet doorgaan voor een feministe, al kan ze niet overweg met het traditionele machismo in Argentinië. Ze bedankte altijd voor de parlementscommissies die zich met vrouwenonderwerpen bezighouden en is tegen de legalisering van abortus. Ze heeft schuldgevoelens omdat haar politieke carrière weinig tijd overliet om met haar kinderen bezig te zijn, maar windt zich er wel over op dat journalisten alleen vrouwelijke politici over zulke aangelegenheden vragen stellen.
Kirchner en Fernandez vormen een hecht team. Ingewijden zeggen dat de president niets besliste zonder haar advies te horen, waarna hij overigens wel zijn eigen beslissingen nam. Sinds haar verkiezingsoverwinning probeert Fernandez duidelijk te maken dat zij ook haar eigen weg zal gaan. Het is nu haar beurt.