Zaterdag bleek dat de commandant der strijdkrachten generaal, Berlijn, heeft geadviseerd de missie in de Afghaanse provincie Uruzgan met twee jaar te verlengen maar het aantal militairen terug te brengen.Minister Van Middelkoop noemde het uitlekken van het advies zaterdag voor Radio 1 „vervelend.” Volgens de bewindsman kan het „lastig zijn omdat je de regie kunt kwijtraken over de besluitvorming” over wel of niet verlengen. Hij stelde vast dat er „helaas” wel eens wat naar buiten komt vanuit zijn ministerie. Van Middelkoop wilde niks zeggen over de status van het advies of over de inhoud.

PvdA–Kamerlid Van Dam vindt het onbegrijpelijk dat zo’n belangrijk advies uitlekt, kort voor de NAVO–top waar het kabinet hoopt militaire steun van andere landen te verwerven voor Uruzgan. „Dit is een enorm toonbeeld van amateurisme als Defensie er op zo’n belangrijk moment niet in slaagt de boel binnenskamers te houden". Ook zijn CDA–collega Van Gennip wijst erop dat het de zoveelste keer is dat er belangrijke zaken rond de missie vroegtijdig naar buiten komen.

VVD–Kamerlid Van Baalen stelt dat „dit advies natuurlijk niet op straat mag komen te liggen", maar hij vindt het uiteindelijke kabinetsbesluit belangrijker dan het proces er naar toe. Daarbij staan voor de liberalen de hulp van andere landen en het beschikbaar stellen van voldoende geld centraal bij de afweging of een langere missie verantwoord is. Van Baalen typeert het advies van Berlijn als „een tussenstand."

SP–Kamerlid Van Bommel wijst erop dat het besluit over de eventuele verlenging „er zo politiek niet makkelijker op wordt." In zijn ogen is er in de samenleving en het parlement steeds minder draagvlak voor het voortzetten van de missie, maar komen er ondertussen uit het kabinet en Defensie steeds signalen over verlenging.

Berlijns advies is onderdeel van de voorbereidingen van het kabinet om een besluit te nemen of de Nederlandse missie na augustus 2008 moet worden verlengd. Het kabinet neemt naar verwachting eind november een besluit. Berlijn schetst voor de inkrimping meerdere scenario’s. Naar verluidt is een van de mogelijkheden om met maximaal 1200 militairen verder te gaan in Uruzgan. Nu zijn er ruim 1650 Nederlandse militairen gelegerd.

Nederland is inmiddels ruim een jaar actief in Uruzgan. Wegens de verslechterde veiligheidssituatie besloot het kabinet een paar weken geleden nog tachtig militairen extra te sturen.

In zijn advies wijst Berlijn erop dat er in de toekomst extra geld nodig is om Defensie zijn taken te kunnen laten uitvoeren. Hij benadrukt dat ondanks de inkrimping van het aantal militairen in Afghanistan nog wel altijd keuzes moeten worden gemaakt uit de andere internationale verplichtingen. Ook is er onder meer voor de missie in Uruzgan hulp nodig van andere landen en partners. De militaire vakbond AFMP vindt de voorgestelde inkrimping van de missie onverstandig. „Het lijkt een advies tegen beter weten in", zei voorzitter Wim van den Burg in het Radio 1 Journaal. Hij is geen voorstander van verlenging. Van den Burg wees erop dat de huidige missie een zware wissel trekt op Defensie, dat bovendien al te kampen heeft met dreigende personeelstekorten.