De kwestie echtscheiding heeft al verschillende vrijgemaakte synodes beziggehouden. De synode van Leusden (1999) stelde een studiedeputaatschap in voor de vragen die er bestaan rond echtscheiding en hertrouwen.

In het vorig jaar verschenen rapport van dit deputaatschap wordt het huwelijk gezien als een terrein om de liefde van God en Christus te beoefenen. Geen enkele zonde van de partner kan reden zijn om de relatie te beëindigen. De Bijbel bevat geen directe echtscheidingsgronden. Wel kunnen er, aldus het rapport, uitzonderingen zijn die de regel bevestigen.

Volgens het rapport blijft de belofte die één keer, op de huwelijksdag, is gegeven, gelden. Wordt deze verbroken, dan past het niet bij „de stijl van het Koninkrijk” om een tweede jawoord te laten volgen.

Het deputaatschap wil de blijvende werkelijkheid van het huwelijk benaderen via het verbond. Zoals God Zijn beloften handhaafde ondanks de verbondsbreuk van Israël, zo vergeet Hij evenmin het huwelijksverbond dat mensen, via hun jawoord, met elkaar sloten.

De synode nam deze conclusies van het deputaatschap over. Verder besloot ze een raad van advies in te stellen die kerkenraden kan adviseren inzake echtscheiding en hertrouwen. In deze raad zouden een ethicus, een kerkrechtdeskundige, een jurist, een hulpverlener en een ervaringsdeskundige zitting moeten nemen.

Als grond voor deze raad voerde de synode het feit aan dat veel kerkenraden zich onmachtig voelen om in echtscheidingsomstandigheden tot een goede oordeelsvorming te komen. In de huidige situatie vragen kerkenraden vaak incidenteel advies aan docenten in Kampen. De synode acht het echter wenselijk om deze veelal persoonlijke getinte adviezen een meer kerkelijk en deskundig karakter te geven.

De raad van advies moet de kerken ook informeren over de mogelijkheden van huwelijksvoorbereiding en -counseling, partnerkeus en relatieontwikkeling. Veel huwelijksproblemen zijn terug te voeren op een gemis aan goede voorbereiding op het huwelijk. Kerken moeten daarom een actievere rol gaan spelen in de huwelijksvoorbereiding, onder meer om op deze manier preventief te werken.

Kerken die te maken krijgen met situaties van echtscheiding of hertrouwen, maar die geen vrijmoedigheid hebben om kerkelijke censuur toe te passen, hebben toch de mogelijkheid om een „openlijk oordeel” te geven in het midden van de gemeente, zo besloot de synode. Ze bracht dit oordeel in verband met vormen van bestraffing waarvan de Schrift spreekt.

De synode besloot verder deputaten opdracht te geven om -in het licht van de nieuwe bezinning op huwelijk en echtscheiding- aandacht te geven aan vragen over de bevestiging van een tweede huwelijk na echtscheiding. Ook zouden de deputaten de zin en status van de kerkelijke huwelijksbevestiging moeten bezien. „Het past bij de stijl van het Koninkrijk van Jezus Christus om grote nadruk te leggen op het karakter van het jawoord”, stelde de synode. „Een eenmaal gegeven belofte blijft gelden. De kerk aanvaardt dat er situaties zijn waarin die belofte helaas is gebroken, maar heeft er moeite mee in de kerk een tweede jawoord toe te staan.”