De milieu-inspectie hield donderdag een grootscheepse controle in de grensstreek. In totaal werden zestig processen-verbaal uitgeschreven voor overtredingen van milieuregels. In België zijn nog zes monsters genomen van ladingen afval en meststoffen. Verder is de controle aanleiding voor een bezoek aan een aantal bedrijven. In totaal werden ruim 1100 vrachtwagens gecontroleerd, waarvan een kleine honderd met een lading afval of meststoffen. Ook heeft de inspectie de ladingen van enkele schepen geïnspecteerd.

De controle werd donderdag in Zeeuws-Vlaanderen uitgevoerd om de omvang van illegale transporten van slib, mest en afval beter in kaart te brengen. „Al jaren is bekend dat er illegale transporten in het Nederlands-Belgisch grensgebied worden uitgevoerd. Incidentele acties wezen dat uit”, aldus hoofdcommissaris Patrick Willocx van de Belgische Federale Politie.

„We zien weinig dat niet deugt”, zegt brigadier Ad Boone rond de klok van twaalf uur, terwijl hij de zoveelste vrachtwagen naar de kant van de weg dirigeert. Met piepende remmen komt het voertuig tot stilstand. Collega’s van Boone voelen de chauffeur, op weg naar Zelzate, aan de tand. Waaruit de lading bestaat, is de vraag. „Bier”, klinkt het kort maar krachtig vanuit de cabine. De man mag verder, zijn papieren zijn in orde.

Op afval, slib en mest stuit het team van Boone nauwelijks. Elders bij de vijftien controleposten die aan weerszijden van de Nederlands-Belgische grens in Zeeuws-Vlaanderen zijn ingericht, is dat niet veel anders. De meeste vrachtwagens hebben een andere lading bij zich, of zijn gewoon leeg. En als er al mest, slib of afval wordt aangetroffen, dan blijkt alles volgens de regels te zijn. Helemaal vertrouwt Boone het niet. De brigadier vermoedt dat de chauffeurs elkaar vroegtijdig van de actie op de hoogte hebben gebracht. „Er zal wel heel wat over de bakken getokkeld zijn”, zegt hij.

Zijn conclusie wordt later op de dag gedeeld door projectleider Peter van Gemert van de inspectiedienst van het ministerie van VROM. Wat hij aan het eind van de middag tijdens een debriefing meedeelt, komt erop neer dat het leger van 200 opsporingsambtenaren weinig succes heeft geboekt in de strijd tegen illegale transporten.

„Dit geeft te denken”, aldus Van Gemert. Volgens hem zijn de transporteurs vermoedelijk ruim van tevoren gewaarschuwd. Hij sluit niet uit dat dat zelfs te wijten is aan een fout van de politie zelf. De KLPD, die ook bij de actie was betrokken, stuurde woensdag al twee grote witte vrachtwagens naar Zeeland. De voertuigen, die bij twee grensovergangen dienst deden als kantoor, waren voorzien van de reguliere politiestrepen en -emblemen. Met koeienletters stond er bovendien op geschreven: ”Transport- en milieucontrole”.

Op welke schaal illegale transporten plaatsvinden, kan Van Gemert niet zeggen. „Wat ik wel weet, is dat ik tijdens onze controles bepaalde namen weinig ben tegengekomen. Kennelijk hebben zij het laten afweten. Maar zij zijn gewaarschuwd. We zullen het bij deze actie niet laten. Er staan er meer op het programma.”

Aan de actie deden donderdag alle handhavingsdiensten mee die met transport en vervoer te maken hebben. Op het Kanaal van Terneuzen naar Gent waren twee politieboten ingezet, terwijl politiehelikopters in de lucht het zogenaamde ’ontwijkgedrag’ van vervoerders in de gaten hielden. Ook de inspectiediensten van VROM en het ministerie van LNV waren paraat.