Leiders Oekraïne hopen op brede coalitie
KIEV (ANP/AFP) - De president en de premier van Oekraïne, respectievelijk Viktor Joesjtsjenko en Viktor Janoekovitsj, hebben zich woensdag beiden uitgesproken voor een brede coalitieregering.
De tweede politieke kracht in het land, ex-premier Julia Timosjenko, zei juist dat een coalitie met Janoekovitsj onmogelijk is omdat die te pro-Russisch zou zijn. In Oekraïne zijn zondag vervroegde parlementsverkiezingen gehouden als gevolg van de laatste val van een regering, al meer dan een halfjaar geleden. De vele politieke crises maken in Oekraïne al bijna drie jaar een effectieve regering onmogelijk. Geen van de drie belangrijkste groepen heeft een absolute meerderheid behaald. Voor de vorming van een regering is een coalitie nodig.Joesjtsjenko en Janoekovitsj waren eind 2004 nog bittere politieke tegenstanders. Nadat Joesjtsjenko het in 2005 als nieuwe president aan de stok had gekregen met zijn partijgenote en premier Julia Timosjenko, werd zijn ”oranje” groepering ”Ons Oekraïne” gespleten. Maar Joesjtsjenko en Timosjenko hebben de ruzie voor deze verkiezingen even bijgelegd. Ze tellen elkaars aanhang bij elkaar op als een ”oranje coalitie”.
Iets meer dan 60 procent van de stemgerechtigden heeft zondag zijn stem uitgebracht. Het waren de derde verkiezingen sinds het najaar van 2004.
De demissionaire regeringsleider Janoekovitsj kan met ruim 34 procent voor zijn Partij van de Regio’s rekenen op de meeste stemmen. Maar het oranje bondgenootschap Joesjtsjenko-Timosjenko heeft gezamenlijk circa 45 procent van de stemmen vergaard, ongeveer 31 procent voor het Blok Timosjenko en 14 procent voor Joesjtsjenko’s Ons Oekraïne.
Voorts zijn er communisten met ruim 5,3 procent die als bondgenoten gelden van de Partij van Regio’s. De onafhankelijke groep Lytvyn zou zich met bijna 4 procent van de stemmen meer tot de oranje coalitie aantrokken voelen.
Janoekovitsj geldt ondanks Amerikaanse adviseurs als pro-Russisch. Hij heeft in ieder geval meer oog voor de zakelijke belangen van bepaalde Russen en Oekraïners. Joesjtsjenko geldt als meer naar het westen gekeerd. Zijn eerste democratische regering na de oranje revolutie van eind 2004 verzandde in politieke ruzies en bleek een diepe teleurstelling voor Oekraïners die veel van democratisering verwachtten.
Moskou en Kiev hebben de laatste dagen weer getwist over hoeveel Oekraïne Rusland nog moet betalen voor brandstofleveranties. Rusland dreigde de gaskraan dicht te draaien. Woensdag liet Moskou weten dat alles is geregeld en dat de gaskraan voorlopig gewoon openblijft.