In de afgelopen jaren zijn veel moslims beschuldigd van geloofsafval. De bekende dr. Nasr Abu Zayid, die naar Nederland is gevlucht, is er een voorbeeld van. Radicale moslims gebruikten deze beschuldiging graag om hun ideologische tegenstanders in debatten monddood te maken.

Islamitische geleerden willen daarom het begrip ”afval van de Islam” goed afbakenen. Veel geleerden vinden dat je niet iemands hart kunt beoordelen en dat je dus alleen maar kunt afgaan op wat iemand zelf verklaart. Dit betekent dat er een redelijk breed verzet is tegen het beschuldigen van iemand van afval van de islam als die persoon, zoals dr. Nasr Abu Zayid, zich nog steeds als moslim beschouwt en de belangrijkste overtuigingen van de islam niet verwerpt.

Ten aanzien van mensen die zelf verklaren de islam te hebben verlaten, is de koran duidelijk: als dezen zich niet bekeren, zullen zij naar de hel gaan. Islamitische geleerden hebben later bepaald dat zulke personen, als ze niet tot de islam willen terugkeren, gedood moeten worden. De Egyptische overheid heeft dat in de moderne geschiedenis van Egypte nooit uitgevoerd. Individuele personen of families konden daar wel om vragen en hebben soms ook geprobeerd het recht in eigen handen te nemen.

Een commissie probeert nu een standpunt te formuleren dat in overeenstemming is met de islamitische wet en excessen tegengaat. Het islamitisch recht schrijft voor dat een afvallige van de islam de kans moet krijgen zijn afval van de Islam te herroepen. In de traditionele opvatting moet dat binnen twee weken. De commissie brengt nu een nieuw element in: gevaar voor de samenleving. Als iemand geen gevaar is voor de maatschappij -dat wil zeggen: niet zelf actief anderen van zijn nieuwe godsdienst probeert te overtuigen- dan moet deze een leven lang de tijd krijgen terug te keren tot de islam.

Het advies van de commissie maakte een felle discussie los onder islamitische geleerden. Traditionalisten willen niet van de twee weken bedenktijd afwijken.

Een belangrijk argument van de voorstanders van een wetswijziging is dat tegenstanders van de islam de doodstraf op het verlaten van de islam vaak in discussies tegen de islam gebruiken.