Van de eerste 499 zaken is 62 procent via de zogeheten mediator opgelost, zo blijkt uit gegevens van een evaluatie van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie (WODC). Uit het onderzoek komt ook naar voren dat partijen meer dan gemiddeld tevreden zijn over de duur, het verloop en de uitkomst van de bemiddeling. Vrijwel alle partijen bij wie de zaak is opgelost, willen bij een eventuele volgende kwestie weer proberen er via mediation uit te komen.

Het duurt vanaf het moment dat een conflict via de rechtbank naar de bemiddelaar is verwezen gemiddeld negentig dagen voordat de zaak helemaal is afgehandeld. Dat is aanzienlijk korter dan een gerechtelijke procedure, die gemiddeld een jaar in beslag neemt.

Mediation voor rechtspraak is bedoeld om inzicht te krijgen in de mogelijkheid en de wenselijkheid van doorverwijzing naar mediation in een gerechtelijke procedure. Civiele en bestuursrechterlijke geschillen komen ervoor in aanmerking. De procederende partijen kunnen terecht bij de rechtbanken in Amsterdam, Arnhem, Assen, Utrecht en Zwolle.

De onderzoeksfase loopt tot 1 januari volgend jaar, het project gaat daarna door. Het eindrapport komt in juni uit. Op basis van deze en andere onderzoeken beslissen de beleidsmakers waarschijnlijk eind volgend jaar over een mogelijk structurele invoering van bemiddeling bij gerechtelijke zaken.

Deze maand is de duizendste zaak doorverwezen. De verwachting is dat er dit jaar nog 200 volgen. Binnenkort beginnen bij de rechtbanken in Haarlem, Breda, Den Haag en Maastricht ’mediation-weken’. Justitie verwacht dat daar ongeveer 150 zaken via mediation zullen worden opgelost. Vanaf 1 oktober is het bij het gerechtshof in Arnhem ook mogelijk om bij een belastingprocedure te kiezen voor bemiddeling.