Volgens de VN is de crisis het gevolg van droogte, aids en politiek. Het gaat om de ernstigste hongersnood in meer dan tien jaar.

Speciaal VN-afgezant voor humanitaire zaken en hoofd van het Wereld Voedsel Programma (WFP) James Morris noemt de hongersnood de grootste humanitaire crisis in de wereld op dit moment. De zes landen die worden bedreigd zijn Zimbabwe, Zambia, Malawi, Mozambique, Swaziland en Lesotho.

Morris wees erop dat de voedselcrisis is verergerd door de ziekte aids, die 4 miljoen kinderen van hun ouders heeft beroofd en waardoor de hulpinstellingen onder grote druk staan. Morris zei dat hij op zijn rondreis door Afrika een grootmoeder heeft ontmoet die nu voor negentien kinderen moet zorgen. Tussen de 12 en de 36 procent van de bevolking in de regio is besmet met HIV.

Het WFP, de grootste voedselorganisatie ter wereld, zei 507 miljoen dollar hulp te hebben gevraagd om de miljoenen in Afrika aan voeding te helpen. Donors hebben eenderde van dat bedrag al toegezegd en over nog eenderde is bijna overeenstemming bereikt.

Volgens Morris zijn de vooruitzichten voor de oogst van volgend jaar slecht als de kleine boertjes niet onmiddellijk zaaizaad en kunstmest krijgen. De VN hebben daarvoor meer dan 100 miljoen dollar nodig. Tot nu toe is er nog maar 12 miljoen dollar toegezegd.

Bijna de helft (6,7 miljoen) van de door honger bedreigde mensen leeft in Zimbabwe. De situatie hier wordt verergerd door politieke factoren. President Mugabe voert een campagne tegen de blanke boeren. Hij wil dat zij een groot deel van hun land opgeven zodat het kan worden herverdeeld onder landloze zwarte boeren. „Zimbabwe was ooit de graanschuur van deze zes landen, zodat een verandering van de landbouwopbrengst hier van invloed is op iedereen.”

Morris wees erop dat Zimbabwe inmiddels zijn bezwaren tegen voedselhulp in de vorm van genetisch gemodificeerd graan heeft laten varen. Zambia, waar bijna 3 miljoen mensen door honger worden bedreigd, is nog niet zover.

Veel landen in Zuidelijk Afrika zijn huiverig om voedselhulp te aanvaarden, omdat bijvoorbeeld de Verenigde Staten, een grote donor, niet kunnen garanderen dat het voedsel niet genetisch is gemanipuleerd. Gevreesd wordt dat dit nadelig kan uitpakken voor de export naar vooral Europa, omdat die geen genetisch gemanipuleerd voedsel accepteert en er kans bestaat dat boeren een deel van de voedselhulp bewaren om te gebruiken als zaaizaad.