Al-Maliki voerde donderdag voor de tweede achtereenvolgende dag besprekingen in Teheran, voornamelijk over veiligheidskwesties, maar ook over economische betrekkingen. Irak hoopt van Iran olie, kerosine en aardgas te krijgen om het chronische energietekort aan te zuiveren. Beide landen spreken onder meer over de bouw van een elektriciteitscentrale door Iran in de wijk Sadr City in Bagdad.Al-Maliki, die zelf sjiiet is en banden heeft met sjiitische partijen in Irak, onderhoudt ook betrekkingen met de geloofsgenoten in Iran. Tegelijkertijd is zijn regering, waarin door een recente boycot van soennitische partijen alleen nog sjiieten en Koerden actief zijn, volledig afhankelijk van Amerikaanse militaire steun en moet zij Washington te vriend houden.

De Iraanse vicepresident Parviz Davoodi benadrukte na afloop van het overleg met Al-Maliki dat Iran de terreurbestrijding in Irak steunt, maar zei tegelijkertijd dat vrede en rust in Irak alleen mogelijk zijn als de bezettende mogendheden vertrekken en ophouden zich te mengen in de aangelegenheden van het land.

Die visie werd later nog eens onder woorden gebracht door de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, Manouchehr Mottaki. Ook de Iraanse president Mahmud Ahmadinejad, met wie Al-Maliki zich woensdagavond hand in hand liet fotograferen, drukte zich in dergelijke bewoordingen uit.

De Amerikaanse president George Bush zei donderdag te hopen dat de Iraakse premier dezelfde boodschap voor Teheran heeft als Washington, namelijk dat Iran de levering van hoogontwikkelde wapens aan sjiitische milities in Irak moet staken. Bush noemde Iran een destabiliserende factor in Irak en dreigde met „consequenties.”

In de Syrische hoofdstad Damascus ging woensdag een tweedaagse regionale veiligheidsconferentie van start, waar ook de permanente lidstaten van de VN-Veiligheidsraad vertegenwoordigd zijn. Het hoofd van de Iraanse delegatie, Mohammad Firouznia, verklaarde nadrukkelijk dat Iran geen steun verleent aan de opstandelingen in Irak. „Daar zijn geen bewijzen voor”, zei Firouznia.

De op een na hoogste Amerikaanse militair in Irak, luitenant-generaal Raymond Odierno, zei eerder deze week nog dat de Iraanse hulp aan sjiitische opstandelingen toeneemt.

De VS zijn beducht voor zogeheten EFP’s, hoogontwikkelde granaten die in Irak tegen Amerikaanse militaire voertuigen worden ingezet en die bepantsering kunnen doorboren. De opstandelingen zouden niet in staat zijn de granaten zelf te produceren. De Amerikanen denken dat Iran het wapentuig aan bondgenoten in Irak levert.

De jaarlijkse pelgrimstocht van honderdduizenden sjiieten naar de moskee van de heilige Imam al-Kadhim in Bagdad is donderdag relatief rustig verlopen. Strenge veiligheidsmaatregelen waren ingesteld om de drama’s van de afgelopen jaren te voorkomen. Er hadden slechts enkele aanslagen plaats.

Veel deelnemers aan de mars zeiden duidelijk te willen maken dat ze zich niet laten intimideren door soennitische opstandelingen, die eerdere pelgrimstochten verstoorden en die vaak op markten en in bussen aanslagen plegen op sjiieten. „Wij vrezen niemand behalve Allah”, zei een pelgrim.

Het was warm in Bagdad en omwonenden sproeiden water over de pelgrims. Veel van hen waren dagen geleden begonnen met lopen vanuit sjiitische steden in Zuid-Irak. Mannen sloegen natte handdoeken om hoofd en nek. Iraakse functionarissen schatten het aantal pelgrims op 3 miljoen, maar dat cijfer was onmogelijk te controleren.

Bewakers fouilleerden de pelgrims bij het hek rond de moskee van Imam al-Kadhim, die leefde in de 8ste eeuw. Hier en daar in de menigte was het een gedrang van jewelste en heerste de chaos. Autorijden in Bagdad was verboden om te voorkomen dat er autobomaanslagen werden gepleegd. Ook de luchtkwaliteit ging er daardoor op vooruit.

Toch hadden aanslagen plaats. Schutters doodden vanuit een rijdende auto zeven pelgrims en Iraakse soldaten die pelgrims bewaakten werden beschoten. De soldaten schoten terug en doodden een aanvaller.

Twee jaar geleden kwamen bij de pelgrimstocht naar schatting duizend mensen om toen paniek uitbrak op een brug vanwege een verondersteld ophanden zijnde zelfmoordaanslag. Sluipschutters vermoordden vorig jaar zeker twintig pelgrims die door soennitische wijken liepen. Meer dan 1.800 Iraakse troepen bewaakten donderdag het moskeecomplex. Ook waren veel sjiitische militieleden aanwezig.

Twee Britse soldaten kwamen donderdag in Zuid-Irak om het leven toen een bermbom ontplofte. Het Amerikaanse leger maakte de dood bekend van twee mariniers. Ze kwamen dinsdag in de provincie Anbar om het leven, de een bij gewelddadigheden en de ander bij een ongeluk.