Veerman aangepakt in Kamer en kabinet
Minister Veerman van Landbouw had het dinsdag zwaar te verduren tijdens zijn eerste debat in de grote vergaderzaal van de Tweede Kamer. Veermans uitspraak maandag op een bijeenkomst van landbouwministers van de Europese Unie, dat Nederland het verzet tegen directe inkomenssteun aan boeren in nieuwe EU-lidstaten moet staken, was verkeerd gevallen.
Zowel de Tweede Kamer als zijn collega’s in het kabinet reageerden onaangenaam verrast op het standpunt van de politiek onervaren Veerman (CDA). „Ik kan niet ontkennen dat ik verrast was”, zei de coördinerend bewindspersoon voor Europa, staatssecretaris Nicolaï. Het kabinet is officieel van mening dat de uitbreiding van de Europese Unie gelijk moet opgaan met het afschaffen van de steun aan boeren.
In het debat in de Tweede Kamer, dat was aangevraagd door D66, kreeg Veerman veel kritiek te verduren van de oppositie in de Kamer, maar ook van coalitiegenoot VVD. Premier Balkenende liet duidelijk merken dat hij niet te spreken was over de uitlatingen van zijn CDA-collega.
Balkenende zei die te betreuren. Volgens de premier had Veerman bijgedragen aan een „onduidelijke positie” van Nederland en misverstanden voorafgaand aan de onderhandelingen over de hervormingen van het Europees landbouwbeleid.
Balkenende erkende in het debat dat de eenheid van kabinetsbeleid was geschaad. Maar volgens hem houdt de Nederlandse regering volledig vast aan het beleid afgesproken in het regeerakkoord. „De marges bij onderhandelingen lenen zich niet voor een publieke discussie”, aldus Balkenende. Hij zal de komende tijd samen met de bewindslieden van Buitenlandse Zaken (minister De Hoop Scheffer en staatssecretaris Nicolaï) en met minister Veerman in Europa helder maken waar Nederland voor staat. „Er mogen internationaal geen misverstanden bestaan over de Nederlandse inzet”, zei Balkenende.
Minister Veerman zei dat hij het betreurt dat zijn denkbeelden zo veel verwarring hebben veroorzaakt. „Ik had moeten inzien dat alles zijn tijd heeft.” Veerman legde daarna uit dat hij tijdens een informeel samenzijn met EU-collega’s in Denemarken „sonderender wijs had gefilosofeerd” over zijn ideeën over de toekomstige onderhandelingen over hervormingen van het Europees landbouwbeleid. Tijdens het debat bleek vervolgens echter meer en meer dat Veerman niet van mening is veranderd, ook niet na een standje van premier Balkenende.
Het PvdA-Kamerlid Timmermans zei daarop: „U herhaalt telkens dezelfde fout, u moet niet meer op Europa worden losgelaten. U schaadt de belangen van Nederland.” Timmermans zei dat hij premier Balkenende niet benijdt, omdat die met „zo’n brokkenpiloot” moet werken.
Ook D66 had forse kritiek op Veerman. Fractievoorzitter De Graaf beschuldigde de minister van grenzeloos amateurisme en zei dat hij een enorme onderhandelingsblunder had begaan.
Maar ook coalitiegenoot de VVD was niet zachtzinnig voor Veerman. „Dit doet me denken aan een bokser die voor hij in de ring stapt al de handdoek er in gooit.” Wat Veerman in Denemarken zei, is volgens Zalm duidelijk strijdig met het regeerakkoord en slecht voor de Nederlandse onderhandelingspositie. „We zagen al eerder hardop denkende ministers, maar als het gaat om internationaal onderhandelen, is dit zeer destructief.”
Aan het einde van het debat liet Veerman nog een staaltje zien van hoe hij overtuigd is van zijn eigen gelijk, door te zeggen dat hij het betreurt als er sprake is van schade aan de eenheid van kabinetsbeleid. „Als dat het geval zou zijn. Ik vind overigens dat dat niet zo is.”
Na afloop van het debat zei Veerman dat hij niet beschadigd is door alle kritiek op zijn optreden. Hij wees erop dat hij als minister nog onervaren is. „Ik ken de mores nog onvoldoende. Ik was de politieke context uit het oog verloren.”