De eerstelijnszorg krijgt voorrang, waardoor er steeds minder geld beschikbaar is voor bijvoorbeeld academische ziekenhuizen. Neem het Tygerbergziekenhuis in Bellville in de Kaap, dat verbonden is aan de medische faculteit van de bekende universiteit van Stellenbosch. Tygerberg heeft altijd een uitstekende reputatie gehad, als ziekenhuis en als opleidingscentrum voor aankomende artsen. Maar het ziekenhuis kampt met ernstige tekorten en heeft om die reden een groot aantal zalen moeten sluiten.

Eens had het ziekenhuis 1800 bedden. Daarvan zijn er nu nog 1200 over. Iets soortgelijks is ook in andere (academische) ziekenhuizen in Zuid-Afrika het geval, reden waarom veel dokters in opleidingsziekenhuizen dreigen te vertrekken: de apparatuur veroudert, waardoor het niveau van aankomende artsen enorm achteruitgaat.

Op middellange termijn is dit natuurlijk funest voor de kwaliteit van de zorg in Zuid-Afrika. In het Tygerbergziekenhuis werkt men bijvoorbeeld op de longafdeling met apparatuur die minstens twintig jaar oud is. Deze achterstand kwam ter kennis van een aantal Nederlandse (long)artsen die een deel van hun opleiding indertijd in Tygerberg hebben ontvangen. Deze specialisten besloten Tygerberg te gaan helpen en zij richtten daartoe in Nederland de ”Holland/Stellenbosch Medical Foundation” (HSMF) op, die zich ten doel stelt de patiëntenzorg te verbeteren. Dat kan natuurlijk alleen als er goede artsen worden opgeleid.

Onder de bevolking rond Tygerberg (zo’n 5 miljoen mensen) komen longziekten veelvuldig voor, zoals bronchitis, tuberculose als gevolg van aids en longkanker door het grote aantal rokers. Daarom richt de hulp van de HSMF zich in eerste instantie op de longafdeling van Tygerberg. Dankzij een eerste inzamelingsactie kon de HSMF onlangs de eerste gift overhandigen: een bedrag voor een project voor nascholing op het gebied van longziekten voor dokters in heel Zuid-Afrika en een hoognodige bronchoscoop.

De tegenwaarde van de giften (40.000 euro) werd symbolisch overhandigd door de Nederlandse ambassadeur in Zuid-Afrika, Laetitia van den Assum, die zitting heeft in het comité van aanbeveling. Van dit comité zijn verder lid de schrijver Adriaan van Dis, Zuid-Afrika’s ambassadeur in Den Haag Priscilla Jana, de voorzitter van de Zuid-Afrikaans Nederlandse Kamer van Koophandel Bas Kardol, en Jan Post, directeur van het Rode Kruis.

De cheque werd in ontvangst genomen door professor Chris Bollinger, hoofd van de longafdeling van Tygerberg, die in zijn dankwoord zei: „Europa telt op elke 100.000 inwoners acht mensen met tuberculose, in Zuid-Afrika staat dat aantal op bijna duizend per 100.000. Van alle Zuid-Afrikanen sterft 25 procent aan longkanker en op het platteland zelfs 40 tot 50 procent. Daarmee vormen longziekten de grootste doodsoorzaak.”

Bollinger, die van Zwitserse afkomst is, wees erop dat je voor een goede gezondheidszorg goed opgeleide dokters nodig hebt. Dat vergt goede opleiders en daar hoort goede apparatuur bij.

Maarten Schurer, die de HSMF in Zuid-Afrika vertegenwoordigt, zegt: „Tygerberg is noodlijdend en dat is een ramp voor de bevolking. Dankzij de inzet van haar personeel weet Tygerberg de kwaliteit vooralsnog te behouden, maar dat wordt wel steeds moeilijker. Daarom hebben wij onze stichting opgericht.”

De Holland/Stellenbosch Medical Foundation hoopt via haar website en gerichte mailing goede gevers te vinden die eraan willen bijdragen dat het nog altijd uitstekende opleidingsniveau van het Tygerbergziekenhuis ook op langere termijn blijft bestaan.