Eens het boegbeeld van de Nederlandse industrie, nu eigendom van een baas aan de andere kant van de wereld.„Het is wel grappig”, lacht oud-werknemer G. Jimmink. „Toen de mensen van Tata hier voor de eerste keer kwamen kijken wat ze eigenlijk hadden gekocht, moesten er snel wat portretten van de oprichter van zolder komen. Die hangen er nu nog steeds.”

Jimmink is een van de twintig vrijwilligers van de Stichting Industrieel Erfgoed Hoogovens (Sieho). De club probeert de geschiedenis van het immense IJmuidens staalbedrijf levend te houden. Veel medewerking van de huidige directie krijgen ze niet. „Wat dat betreft is de overname door Tata positief. Daar is veel meer historisch besef.”

Begin dit jaar werd Corus overgenomen door het Indiase Tata Steel voor het bedrag van 8,7 miljard euro. Bij Corus Nederland werken 9500 mensen. Vorig jaar werd er krap 6,5 miljoen ton staal geproduceerd. Jimmink: „Na de overname kwam er een tv-ploeg van NOVA. Ze waren op zoek naar boze en teleurgestelde werknemers. Die hebben ze niet kunnen vinden.”

De stoere hoogovens steken met kop en schouders boven het landschap uit. Ingeklemd tussen dorp en duin ten noorden van het Noordzeekanaal. Het terrein van Corus IJmuiden is het grootste aaneengesloten bedrijfsterrein van Nederland en ligt in de gemeenten Heemskerk, Beverwijk en Velsen. Het heeft zijn eigen spoorwegennet.

Op een achterafplekje op het terrein moet volgend voorjaar het Siehomuseum de deuren openen. Enkele stukken uit de collectie staan al voor de deur. Naast een gietgoot en een slakpan is dat Dino, een sliert spaghetti van staal. Dino is het resultaat van een fout bij het walsen van knuppels tot betonstaal. Hoewel het voorval al in september 1965 gebeurde, wordt Dino nog altijd gekoesterd.

Een hoogoven is eigenlijk een installatie waarin ijzererts en koolstof worden gemengd en zo sterk verhit dat via een aantal chemische reacties vloeibaar ijzer ontstaat. Moderne hoogovens produceren ongeveer 10.000 ton ruwijzer per dag. Het metaal wordt verwerkt in bijvoorbeeld bruggen, auto’s en treinen, maar ook in gebruiksvoorwerpen als conservenblikjes en spuitbussen.

Koninklijke Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken (KNHS, kortweg: Hoogovens) is opgericht in 1918. Grondlegger en eerste directeur was H. J. E. Wenkebach. Het bedrijf werd gefinancierd door de Nederlandse staat, de gemeente Amsterdam, Nederlandse ondernemingen en particuliere investeerders. Als vestigingsplaats werd IJmuiden boven Rotterdam verkozen vanwege de harde ondergrond.

Na de Tweede Wereldoorlog profiteerde Hoogovens van de Amerikaanse Marshallhulp. Op het terrein verrees een aantal fabrieken in gesloten complexen van hallen, de Breedbandwalserijen.

In 1972 fuseerde Hoogovens met Hoesch om Estel te vormen. In 1982 werd deze fusie ongedaan gemaakt. In 1999 fuseerde Hoogovens opnieuw, nu met British Steel. De nieuwe onderneming werd Corus genoemd. Jimmink: „Achteraf gezien was het misschien beter geweest om niet met de Engelsen in zee te gaan. Maar dan was er vast en zeker iemand anders gekomen.”