Op de tweede dag van de EU–top in Brussel bleven Polen en Groot–Brittannië zich verzetten tegen Merkels voorstel de door Frankrijk en Nederland afgeschoten EU–grondwet in 2009 te vervangen door een nieuw EU–verdrag.‘We zullen hard blijven werken aan alle problemen die nog niet zijn opgelost’, zei Merkel. „Maar iedereen doet zijn of haar uiterste best."

Polen maakt bezwaar tegen een nieuw stemsysteem dat in het ontwerp–verdrag wordt voorgesteld. Volgens Polen worden de dichtstbevolkte landen daardoor bevoordeeld. Het voorgestelde systeem van ’dubbele meerderheid’ komt erop neer dat een voorstel wordt aangenomen als minstens 55 procent van de 27 lidstaten akkoord is en als die meerderheid minstens 65 procent van de EU–bevolking vertegenwoordigt. Polen bepleit een alternatief systeem dat gunstiger zou zijn voor de middelgrote landen en dat is gebaseerd op de vierkantswortel van het aantal inwoners.

Volgens diplomaten heeft Polen inmiddels een voorstel gedaan om de ’dubbele meerderheid’ pas in 2020 in te voeren en tot die tijd het huidige systeem, dat Polen meer gewicht geeft dan op basis van zijn grootte mag worden verwacht, te laten voortbestaan. Duitsland wil het nieuwe systeem over twee jaar invoeren.

Polen heeft juristen en wiskundigen meegenomen naar Brussel. Kaczynski zei vrijdagmorgen dat de situatie heel moeilijk is, maar dat de Poolse delegatie blijft onderhandelen.

Merkel zal vrijdag ook aparte gesprekken voeren met de leiders van Groot–Brittannië, Nederland en Tsjechië. De Britse premier Tony Blair maakt bezwaar tegen de overheveling naar Brussel van onderdelen van het buitenlands en defensiebeleid en het bindend maken van een nieuw mensenrechtenverdrag. Tsjechië deelt de bewaren van Polen, maar zal geen veto uitspreken.

De Nederlandse premier Jan Peter Balkenende zag een lange dag in het verschiet. Iedereen zal compromissen moeten sluiten, zei hij.