Nederlandse eisen voor nieuw EU–verdrag
BRUSSEL (ANP) – Nederland wil geen grondwet meer voor de Europese Unie, maar een nieuw verdrag dat eerdere verdragen wijzigt. Het in 2004 door premier Jan Peter Balkenende ondertekende, maar in 2005 door de Nederlandse bevolking afgewezen ’grondwettelijk verdrag’ moet qua naam, omvang en inhoud wezenlijk gewijzigd worden. Niets mag voor het kabinet nog duiden op een Europese superstaat. Wat wil Balkenende eruit en wat erin? En wat zijn de kansen op die acht belangrijkste punten?
ERUIT:– De naam ’grondwettelijk verdrag’, moet van de kaft, want doet te veel denken aan een Europese superstaat. Het moet een ’gewoon’ EU–verdrag worden. Deze eis is praktisch binnen.– Het Europese volkslied en de blauwe vlag met de twaalf sterren mogen wel blijven, maar mogen niet expliciet worden opgenomen in het nieuwe verdrag. Ook deze eis van het kabinet is praktisch al gehonoreerd.
– Het Handvest van Grondrechten, nu twaalf pagina’s integraal in de grondwet, moet eruit en vervangen worden door een verwijzing die het Handvest wel juridisch bindend maakt. Kansen zijn redelijk, al willen de Britten dat ook de verwijzing niet bindend wordt.
– De naam van de toekomstige EU–minister van Buitenlandse Zaken moet anders. Geen ’minister’, maar coördinator of hoge vertegenwoordiger. Kansen zijn groot.
ERIN:
– De ’Kopenhagen–criteria’, eisen waaraan nieuwe landen moeten voldoen voor ze lid kunnen worden van de EU. Kansen zijn klein dat dit in de nieuwe tekst komt, want veel EU–leiders vinden dat de politieke vraag erna belangrijker is: willen we dat land A of B ook echt lid wordt? Ook is er angst dat burgers of landen naar het EU–Hof stappen om toetreding van een land af te dwingen.
– De rol van nationale parlementen moet groter. Die moeten wellicht een ’rode kaart’ krijgen om EU–wetgeving uit Brussel te blokkeren. Kansen aanwezig dat de nationale parlementen Brussel kunnen dwingen wetgeving te heroverwegen. Maar kans op een echte rode kaart is klein.
– Kabinet wil geen „sluipende" overdracht van bevoegdheden van de lidstaten naar Brussel. In ruil daarvoor kan Den Haag instemmen met het opgeven van veto’s bij besluitvorming op sommige dossiers. Kansen aanwezig.
– Typisch Nederlandse publieke voorzieningen als de woningcorporaties, pensioenstelsels en de gezondheidszorg moeten blijven. Brussel mag daar niets aan veranderen. Kansen aanwezig.