In Italië worden mensen gemiddeld het op een na oudst ter wereld, na Japan. Het probleem van de vergrijzing laat zich dan ook sterk voelen. Het is maar de vraag of de pensioenen in de toekomst zijn op te brengen. Momenteel maken bijna 17 miljoen Italianen (van 57 miljoen inwoners) aanspraak op een oudedagsuitkering. Het pensioen ligt gemiddeld echter op een laag niveau.Het gemiddelde pensioen, zo rekent het Centraal Bureau voor de Statistiek voor, bedraagt 16.000 euro voor een man en 11.000 voor een vrouw. Maar velen komen daar bij lange na niet aan. Volgens cijfers van de Nationale Federatie van Gepensioneerden, onderdeel van de christelijke vakbond CISL, moet een kwart van de 17 miljoen gepensioneerden rondkomen van minder dan 500 euro per maand. Dat zijn vooral degenen die nooit een pensioen hebben opgebouwd, zoals weduwen. Zij ontvangen alleen het sociaal pensioen, vergelijkbaar met AOW, dat dit jaar maandelijks 379 euro bedraagt.

Dertig procent van alle gepensioneerden heeft het iets beter: zij hebben maximaal 1000 euro te besteden. Maar hoe dan ook hebben bijna 3 miljoen Italiaanse gezinnen van gemiddeld (is0(

2,6 personen als inkomen niet meer dan één staatspensioen.(is2m(

Aan de andere kant zijn er miljoenen gepensioneerden die niet te klagen hebben. Zo’n 1 miljoen mensen strijken ten minste drie pensioenen op, bijvoorbeeld omdat ze én gestopt zijn met werken én gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn verklaard én oorlogsveteraan zijn. Ook politici -en dat zijn er op landelijk en lokaal niveau honderdduizenden- hebben niet te klagen. Hoe langer een parlementariër in de Kamer zit, hoe lager zijn pensioengerechtigde leeftijd wordt en hoe minder lang hij pensioenpremie moet betalen.

Zo zijn er voorbeelden van politici die op jonge leeftijd de Kamer ingaan en ruim voor hun pensioengerechtigde leeftijd (is0(

(57 jaar) een vorstelijk pensioen kunnen incasseren. Een Napolitaanse parlementariër die in 1992 werd gekozen voor een antimaffiapartij krijgt sinds het begin van dit jaar zijn eerste pensioen overgeschreven. Voor de goede orde: de man is 42 jaar. Hij wordt in de wandelgangen de ”babygepensioneerde” genoemd.(is2m(

De regel is dat wie meer dan 913 dagen in de Kamer heeft gezeten, recht heeft op een staatspensioen. Ook als hij daarna opstapt, kan hij (lage) premies doorbetalen om later een vorstelijk pensioen te ontvangen. Er is uitgerekend dat de 42-jarige ex-parlementariër over zijn veertien jaar arbeid in het parlement ruim 200.000 euro premie heeft betaald. Zijn pensioen is echter zo hoog dat hij zijn ’investering’ er in ruim twee jaar uit heeft. Als hij 80 wordt, heeft hij bijna (is0(

4 miljoen euro opgestreken.(is2m(

Het lage pensioen van miljoenen gepensioneerden heeft geleid tot een lage levensstandaard van veel ouderen. Om hun problemen voor het voetlicht te brengen, gingen vorige week 200.000 gepensioneerden in vier grote Italiaanse steden de straat op.

Dit protest lijkt te zijn gehoord. Vandaag kwam de regering bij elkaar en zou ze volgens de Italiaanse pers besluiten de laagste pensioenen met ongeveer 60 euro per maand te verhogen. Het geld komt van een financiële meevaller: een zeldzaamheid in het economisch kwakkelende Italië. Tegelijkertijd met de verhoging van de laagste pensioenen wil de regering de pensioengerechtigde leeftijd naar boven brengen. Die moet in 2008 op 60 jaar komen te liggen. Alleen voor wie slijtend werk doet, ofwel extreem inspannend werk verricht, blijft de grens bij 57 jaar. Uiteindelijk moet de pensioengerechtigde leeftijd in 2014 naar 62 jaar toe.