Stadsarchief in raketbestendig monument
AMSTERDAM (ANP) - Bouwvakkers zijn er nog hard aan het werk, maar over krap twee maanden moet het zover zijn. Dan is het kolossale en ooit zo gesloten bankgebouw De Bazel aan de Vijzelstraat in Amsterdam ingericht als een open en lichte ruimte voor de 40 kilometer aan boeken, tekeningen, prenten, foto’s, films en geluidsbanden van het grootste stadsarchief ter wereld.
Vanaf 7 augustus kan iedereen weer spitten in de geschiedenis van de hoofdstad in de nieuwe behuizing van het stadsarchief van Amsterdam. Daarvoor is het uit 1923 daterende monument van architect K. P. C. de Bazel flink onder handen genomen. Tachtig jaar lang was het grote pand in de binnenstad in gebruik door de Nederlandsche Handel-Maatschappij en de latere ABN AMRO. Inmiddels is het gebouw in oude glorie hersteld en zo veel mogelijk beschermd tegen water en vuur en zelfs tegen raketinslagen.Strenge maatregelen zijn nodig om vele kwetsbare stukken, zoals het tolprivilege uit 1275, de stadsrechten van 1342 en de notariële aktes van Rembrandt, veilig te bewaren. Zo is eigenlijk een dikke betonnen schil vereist tegen raketaanslagen, zei directeur Jan Boomgaard woensdag. „Maar dat zou te zwaar zijn, waardoor het gebouw gaat zakken.” Nu heeft het archief gekozen voor een soort flexwanden. „Als een raket inslaat, veert-ie terug.”
Het gebouw telt zestien klimaatzones en diep onder het pand bevindt zich een 50 meter lang zwembad van olympisch formaat met genoeg water om een brand te blussen. Het bad zit nog onder twee kelderlagen waar de kluizen van ABN AMRO zich bevonden.
Die kluizen zijn teruggebracht in de oorspronkelijke staat, met decoratieve muurschilderingen, Venetiaanse glastegels en kroonluchters. „Die ruimte was volkomen geruïneerd door ABN AMRO”, aldus restaurateur Maarten Fritz. „De muren waren witgeverfd, de trap was gesloopt en er zaten tussenwandjes.”
Ook elders in het gebouw heeft de bank door verbouwingen flink ingegrepen. Het grote atrium in het midden, die was volgebouwd met vergaderruimtes, is helemaal hersteld. Met die grote, lichte ruimte en een nieuwe expositieruimte, filmzaal, café en boekhandel wil het archief meer publiek gaan trekken.
Deze maanden wordt elke dag 1 kilometer aan archieven uit de oude en kleine locatie aan de Amsteldijk naar de Vijzelstraat gebracht. In augustus moet het ooit zo nors ogende bastion van De Bazel, een van de grootste gebouwen in Amsterdam, zijn getransformeerd tot een toegankelijk documentatiecentrum.