Janoekovitsj weigert de order van de president uit te voeren zolang het constitutionele hof de rechtmatigheid daarvan niet heeft erkend. De politieke spanningen die hierdoor zijn ontstaan doen terugdenken aan de Oranjerevolutie van 2004. Alleen waren het toen de aanhangers van Joesjtsjenko die de straat op gingen, terwijl nu de achterban van Janoekovitsj het initiatief neemt. Tegendemonstraties van Joesjtsjenko-aanhangers blijven beperkt, mogelijk uit vrees voor geweld, maar misschien ook omdat Joesjtsjenko sinds 2004 veel van zijn glans is kwijtgeraakt.De premier en de president maken elkaar over en weer verwijten in hun conflict over het onder druk zetten van onafhankelijke instellingen. Janoekovitsj beweert dat Joesjtsjenko en zijn medewerkers proberen het hooggerechtshof te beïnvloeden, terwijl hij zelf van Joesjtsjenko het verwijt krijgt aan te sturen op het ontslag van de voorzitter van het constitutionele hof. Het hof, dat nooit erg op de voorgrond is getreden en al in geen acht maanden meer een uitspraak heeft gedaan, zei gisteren dat de voorzitter had geprobeerd af te treden, maar dat de andere rechters zijn ontslag niet hadden aanvaard.

Een woordvoerder zei dat het hof vijftien dagen de tijd heeft voor een voorlopig besluit over het al dan niet aannemen van de zaak. Een panel van zes rechters moet vervolgens een definitief besluit nemen en is daarbij aan geen enkele tijdslimiet gebonden. Het conflict tussen premier en president kan dus lang gaan duren als beiden volhouden.

Intussen is het Onafhankelijkheidsplein, waar in 2004 de revolutie ontstond, ingenomen door aanhangers van Janoekovitsj en de met hem verbonden communisten. „Wij zullen zegevieren, want de wet staat aan onze kant”, zei de 59-jarige communiste Halina Goesova. „En als we dit gewonnen hebben is ons volgende doel de president afzetten.”

Hoewel Joesjtsjenko en Janoekovitsj duidelijk twee verschillende dingen willen, respectievelijk aansluiting bij het Westen of een nauwer bondgenootschap met Rusland, lijkt het huidige conflict vooral een strijd om macht en gewin tussen de belangengroepen die achter hen staan. Het is bijvoorbeeld bekend dat verschillende zakenclans azen op lucratieve contracten rond het transportsysteem voor aardgas dat via Oekraïne uit Rusland en Centraal-Azië naar Europa wordt gepompt.

Het politieke conflict begon toen vorige maand elf parlementariërs overliepen naar de regeringscoalitie van Janoekovitsj, waarmee de coalitie uitzicht kreeg op een meerderheid van 300 zetels, waarmee zij veto’s van Joesjtsjenko naast zich neer zou kunnen leggen en wijzigingen zou kunnen doorvoeren in de grondwet. Joesjtsjenko zei dat de parlementsleden daarmee de wil van de kiezer verraadden en dat volgens de wet alleen blokken, en geen individuele parlementsleden, naar de andere kant kunnen overstappen.

Joesjtsjenko heeft 27 mei genoemd als datum voor de vervroegde verkiezingen. Opiniepeilingen duiden erop dat zijn partij op dit moment als derde zou eindigen, ver achter die van Janoekovitsj en Julia Timosjenko, die na de Oranjerevolutie, waarin ze een belangrijke rol speelde, premier werd, maar in 2005 werd ontslagen na ruzie te hebben gekregen met Joesjtsjenko.